معرفی محدوده مورد مطالعه
در دامنه جنوبی رشته کوه توچال جلگه ای پهناور قرار دارد که از دیر باز مسکون و معمور بوده است. این پهنه ری باستان می باشد که اکنون منطقه 20 شهرداری شهر تهران به شمار می رود و یکی از مناطق نسبتاً قدیمی شهر تهران به حساب می آید. این منطقه مساحتی معادل23 کیلومتر مربع داخل محدوده شهری و 153 کیلومترمربع حریم دارد. منطقه 20 شهرداری شهر تهران به لحاظ موقعیت جغرافیایی در حوزه جنوبی شهر تهران واقع گردیده که از شمال به مناطق 15، 16 و 19 شهرداری تهران و از جنوب به شهرستان قم، از شرق به شهرستانهای ورامین و پاکدشت و از غرب به شهرستانهای اسلامشهر، زرندیه و رباط کریم محدود می شود.

از عمده ترین ویژگی کالبدی منطقه 20 می توان به موقعیت قرارگیری آن در جنوب شهر تهران از یک سو و از سوی دیگر استقرار مهمترین کاربر ی های اداری خدماتی با مقیاس عملکردی فرامنطقه ای، شهری و حتی ملی در آن اشاره نمود. وجود اماکن و عناصر با ارزش تاریخی و همچنین جذب زوار حرم حضرت عبدالعظیم (ع) ویژگی‌های بسیار بارز و خاص تاریخی ـ مذهبی به این منطقه بخشیده است. جایگاه این منطقه از نظر فضای شهری نیز بسیار شاخص است و به عنوان عنصر اصلی و انسجام بخش فضای شهری تهران بشمار می‌آید. این منطقه با دارا بودن بیش از 91500 خانوار، متشکل از 5 ناحیه داخل محدوده، 2 ناحیه خارج محدوده و 21 محله می‌باشد. همه این عوامل موجب شده است که همه روزه شاهد حجم زیاد سفر به این منطقه و حضور جمع کثیری از شهروندان تهرانی در طول روز در این منطقه باشیم. محله 13 آبان با وسعتی نزدیک به 2750 کیلومتر مربع و جمعیتی نزدیک به 31945 نفر یکی از نواحی داخل محدوده منطقه 20 شهرداری تهران می باشد که حدود 24 درصد از وسعت منطقه 20 شهر تهران را شامل می شود. محله 13 آبان از شمال به اتوبان آزادگان، جنوب به بیمارستان هفت تیر، انتهای خیابان‌های صحرایی، امانی، مولایی، عربی، عنایتی و رجایی، شرق به دیوار مترو و به موازات 320 متری شرقی خیابان رجایی و از غرب به اتوبان بهشت زهرا و به موازات 500 متری غربی خیابان صحرایی محدود می شود.

آسیب پذیری محله 13 آبان در مقابل زلزله
شهر تهران بر اساس نقشه درشت پهنه بندی خطر لرزه ای کشور در پهنه خطر بسیار زیاد زلزله قرار گرفته است. این در حالی است که بر اساس مطالعات انجام شده توسط مشاوران ایرانی و نیز آژانس همکاری های بین المللی ژاپن (جایکا) و مرکز مطالعات زلزله و زیست محیطی تهران، در صورت وقوع زلزله در تهران حدود 480.000 ساختمان به شدت آسیب دیده و حدود 220 میلیارد دلار خسارت مستقیم به شهر وارد خواهد شد. نسبت خسارت در مناطق 11، 12، 16 تا 20 مقدار بسیار بالایی در حدود 80 درصد خواهد بود. محله 13 آبان نیز با قرارگیری در منطقه 20 شهر تهران، تقریبا 01/0 کیلومتر مربع بافت فرسوده دارد که حدود 04/0 درصد منطقه و 02/0 کل بافت فرسوده تهران را دربر می‌گیرد. برخی از اجزای محله 13 آبان در مقابل زلزله آسیب پذیرتر می باشند. میزان آسیب و خسارات محتمل وارده به نفوس محله در مقایسه با منطقه و شهر تهران بر مبنای زلزله طرح و براساس سناریو شناور عملیاتی در جدول شماره 2 آورده شده است.

تعداد 290 میله قنات در محدوده شمالی محله پراکنده شده‌اند و همچنین تعداد 102 میله نیز در محدوده جنوبی محله کشیده شده است. در مجموع 392 میله قنات در محله موجود می‌باشد. این امر نیز بر آسیب پذیری منطقه مورد مطالعه در برابر زلزله افزوده است. این موارد همگی بیانگر نیاز شدید تهران به شناسایی شبکه معابر، تعیین و بهینه سازی مسیرهای تخلیه اضطراری می باشد؛ چرا که به موازات وقوع زلزله تقاضا برای استفاده از شبکه معابر افزایش یافته و کارایی شبکه مسیرها نیز کاهش می یابد. در صورت عدم شناسایی مسیرهای بهینه تخلیه اضطراری در فاز پیش از بروز زلزله به دلیل طولانی شدن زمان عملیات و نیز عدم شناخت مسیرهای نا ایمن و مسدود شده، شاهد افزایش زمان تخلیه مناطق سانحه دیده، ترافیک سنگین، ناکارآمدی نیروهای امدادی و افزایش تلفات و خسارات خواهیم بود. اما برای شناخت مسیرهای ایمن و تعیین مسیرهای بهینه بر مبنای شاخص ایمنی باید پارامترهای موثر بر ایمنی مسیرها و نیز میزان اهمیت هر یک از پارامترها را باید به دست آورد.

22 نظرات

دیدگاهتان را بنویسید