FANP(تحلیل شبکه فازی)
روش FANP فازی یکی از روشهای تصمیمگیری چند معیاره میباشد که زیر شاخه روش تصمیم گیری چند شاخصه است. این مدل در ســال 2013 توســط زبردســت بــرای ســاخت شــاخص مرکــب تعیین میزان آســیبپذیــری اجتماعــی در مقابل زلزلــه و در راســتای بــه حداقــل رســاندن کاســتیهای روشهــای مرسـوم ساخت شاخصهای مرکب ارائه شد.
در دنیای واقعی، بسیاری از تصمیمات در بر گیرنده عبارات مبهم و دو پهلوی انسانی است. خبرگان و تصميم گيرندگان نمىتوانند ايدهها و قضاوتهاى خود را با مقادير و ارزشهاى عددى دقيق ابراز نمايند و از واژههاى زبانى و اصلاحات كيفى استفاده كنند، در چنين وضعيتهايى، براى برخورد كمى گرايانه با عدم قطعيت قرار گرفته در قضاوت تصميم گيرندگان مىتوان از منطق فازى استفاده نمود. نظريه مجموعه فازى يك رويكرد موثر براى الگو سازى عدم اطمينان يا دقت پديدار شده از ذهنيت انسان است. داده عددى بدست آمده از اين رويكرد، داده فازى ناميده مى شود. انگيزه به كارگيرى كلمات يا عبارات به جاى اعداد اين مىباشد كه در كل توصيفهاى زبانى نسبت به توصيف عددى، تا حدودى دقيقتر و قابل اطمينانتر هستند. به منظور یکپارچه سازی تجربیات، عقاید و ایدههای یک تصمیم گیرنده، بهتر است که برآورد زبانی به اعداد فازی تبدیل شود. بمنظور رتبه بندی ترجیحات، از ماتریس مقایسات زوجی استفاده میشود که دادههای ورودی آن اعداد قطعی بوده و در مواردی که دادههای ورودی با ابهام روبرو هستند نمیتوان از این ماتریس جهت حصول نتایج مطلوب استفاده نمود. لئونگ و چاوو معتقدند از جمله دلایل دقت پائین بودن این نوع کسب نظرات از افراد آن است که از فرد خواسته میشود بر اساس درک خود از پدیدهها نسبتی دقیق به مقایسه زوجی آنها اختصاص دهد و این در حالی است که درک فرد از پدیده در قالب عددی قطعی قابل بیان نیست بلکه بازههایی از اعداد میتواند بهتر از عددی قطعی منعکس کننده درک فرد از اهمیت یک پدیده در قیاس با پدیدههای دیگر باشد. بنابراین FANP قادر است بهتر از ANP روند تصمیمگیری در ذهن انسان را شبیه سازی کند. از این رو در مرحله جمع آوری نظر خبرگان از توصیفهای زبانی ملموس و متداول در پرسشنامه مقایسات زوجی FANP به جای نسبتهای قطعی رایج در ANP سنتی استفاده شده است.
- ویژگیهای تکنیک FANP عبارت انـد از:
– روابط درونی و بازخورد بین عناصر سیستم را لحاظ میکند.
– مبتنی بر قضاوتهای خبرگان و دانش و تجربهی کارشناسان حرفهای حوزه مربوطه است.
– با تلفیق تئوری مجموعههای فازی، ابهام و عدم قطعیت نظرات خبرگان را در مدل پوشش میدهد.
این ویژگیهای منحصربهفرد FANP آن را به ابزاری قدرتمند برای حـل مسـائل تصـمیمگیـری استراتژیک تبدیل میکند.
مراحل FANP :
مقایسات زوجی: این مقایسات توسط کارشناسان با استفاد از اعداد فازی مندرج در جدول صورت میپذیرد.
محاسبه بردار ویژه: برای محاسبه بردار ویژه هر یك از جداول مقایسات زوجی تجمیع شده، طبق فرمول زیر از روش لگاریتمی حداقل مجذورات ، استفاده میشود.
تشکیل ماتریسهای بردار ویژه :Wijاین ماتریسها شامل بردارهای ویژهای هستند که از مقایسات زوجیِ مرحله دوم بهدست آمدهاند.
محاسبه اوزان نهایی سطوح: برای محاسبه وزن نهایی مؤلفههای هر سطحWi میبایست حاصلضرب ماتریس بردار ویژه روابط درونی در بردار ویژه همان سطح را در وزن نهایی سطح بالاتر ضرب کنیم.
درصورتیکه برای یك سطح ماتریس Wiiوجود نداشت، لازم است یك ماتریس یکه هم درجه جایگزین آن گردد. به عبار دیگر میبایست از فرمول زیر استفاد نمایید:
بدون دیدگاه