چکیده
امروزه در علوم کاربردی و فعالیت های عمر انی که بر روی زمین انجام می گیرد ، کمتر اقدامی است که بی نیاز از شناخت محیط ، موقعیت جغرافیایی ، شرایط طبیعی ، توان و استعداد های آن باشد تأکید بیشتر بر برنامه ریزی اصولی ، اهمیت و دقت اطلاعات از موقعیت کمی و کیفی محیط را چند برابر می کند . در 2 را نام برد که در عرصه های (GIS) میان مهمترین ابزار مدیریت منابع ، باید سیستم اطلاعات جغرافیایی مختلف برنامه ریزی توسعه ، مدیریت منابع و مطالعات علمی و پژهش جهان راه یافته است و کاربردهای وسیعی را به جوامع علمی معرفی کرده است . بدلیل محدود بودن زمان ، منابع مالی و افز ایش هزینه مخصوصاً در کشور ما استفاده از این فن آوری یا فن آوری های برتر دیگر مانند سنجش از دور در امور جنگلداری (صنعتی ، سنتی ، شهری )، ضروری و از اهمیت زیادی برخوردار است . که می تواند به عنوان ابزاری مهم در طراحی فضاهای سبز شهری و جنگلداری شهری در خدمت ا نسان قرار گیرد تا شهرها محیط مطلوبی برای زیست جوامع انسانی باشند و آسیب به محیط زیست نیز به حداقل خود برسد .
کلمات کلیدی: GIS ، جنگلداری شهری ، طراحی شهرها ، فضاهای سبز ، مدیریت .
مقدمه
در کشور های اروپایی جنگلداری به سه نوع مختلف وجود دارد : در نوع اول جنگلداری ، تولید چوب هدف اصلی می باشد . اغلب این نوع جنگلداری و بیشه های مربوط به آن « جنگلداری سنتی » گفته میشود . این گونه جنگلداری معمولاً گسترده بوده و در مناطق روستایی دیده می شود . نوع دوم جنگلداری قابل توصیف می باشد که در آن نیز ممکن است تولید « بیشه ها یا جنگل های کوچک » تحت عنوان چوب نکته مهمی در مدیریت محسوب شود اما گاهی برای اهدافی مانند حفظ حیات وحش ، تأمین پناهگاه ، ایجاد شکارگاه و تفرجگاه و همچنین اصلاح مناظر نیز مورد استفاده قرار می گیرد . نوع سوم جنگلداری که ما آن را جنگلداری شهری می نامیم درختانی را در بر می گیرد که در داخل یا در نزدیکی شهرها و به علت اهمیت آنها در زیبایی مناظر و تفرجگا ه ها کاشته شده و شامل درختان کوچه ها ، خیابانها ، پارک های شهری و همچنین درختان موجود در جنگل های شهری و باغات می شود .گرچه احتمال تولید چوب از این د رختان به صورت یک هدف اساسی بسیار اندک است ، اما مردود نمی باشد (سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران ، 1374 ).
اصطلاح جنگلداری شهری جدیداً در ترمینولوژی فضای سبز جای باز کرده است و هدف آن سوق دادن شهر ها به سوی فضاهای سبز است که در آن درختان نقش بیشتری داشته باشند و تیمار مدیریت آنها براساس فنون جنگلداری صورت گیرد . به مجموعه درختان و فضاهای سبز موجود در محیط زندگی شهری که سیمای جنگلی پیدا کنند ، جنگل شهری می گویند که برای حفظ موجودیت و پایداری آنها باید ملاحظات ویژه و متعددی از قبیل مدیریت ، کاشت ، اصلاح و گس ترش به کار گرفت که بی شباهت به فعالیت های جنگلداری نیست به همین دلیل به کلیه اقداماتی که در مدیریت این جنگلها به کار گرفته می شود و جنگلداری شهری یا Urbun Forestry گفته می شود (مجنونیان ، 1374).
در جنگلداری شهری شناخت ویژگی های متمایز مسائل زیست محیطی شهرها و حومه شهرها پایه و اساس ساختار لندسکیپ و جنگل های طبیعی منطقه است که می تواند در مدیریت مناطق طبیعی و گرادیان شهرنشینی کاربرد داشته باشد ) مدلی ،( 2003. بدلیل محدود بودن زمان و گسترده بودن این مناطق در بررسی و طراحی این مناطق می توان از سیستم GIS استفاده کرد (مدیری ، 1376). باید به این نکته اشاره کرد که هنوز در کشور ما در جنگلداری شهری با سیستم GIS کاری به آن صورت انجام نشده است. اگر بخواهیم GIS را تعریف کنیم بصورت کلی می توان گفت که GIS به سیستمی که شامل مجموعه ای نرم افزاری – سخت افزاری برای ورود ، ذخیره ، بازیابی ، ویرایش ، آنالیز و استخراج داده ها باشد گویند . که یکی از ارکان مهم در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی ها ، اطلاعات دقیق و بهنگام می باشد . جهت جمع آوری ، ذخیره ، بازیابی و تجزیه و تحلیل اطلاعات با حجم زیاد ، چاره ای بجز استفاده از ابزار و تکنولوژی نوین ماشینی وجود ندارد . یکی از این پدیده ها ، سیستم های اطلاعات جغرافیایی یا GIS می باشد )فورسمن ، ( 1998 جهت تهیه یک GIS کارآمد در ایران تجهیزات کامپیوتری و ادوات مربوطه به شکل تکنولوژی وارداتی ، به تنهایی کار ساز نبوده و عناصری همچون جمع آوری اطلاعات به نگام و مدیریت اطلاعات نیز مورد نیاز می باشد تا مرحله پروژه های آزمایشی را پشت سر بگذارند و عملاً به بهره برداری برسند(هوشیارخواه ، 1385).
بدون دیدگاه