دانلود شیپ فایل استان گلستان
استان گلستان به مرکزیت شهر گرگان، از استانهای سرسبز ایران به حساب میآید که همچون فرشی سبز رنگ در شمال ایران میدرخشد. این استان در گذشته ایالت گرگان و سپس استرآباد نام داشت؛ بعدها در نوشتههای دوران اولیه اسلامی جرجان خوانده شد و از اسفند ۱۳۱۶ گرگان نام گرفت. گلستان تا سال ۱۳۷۶ بخشی از استان مازندران بود؛ اما بعد از آن بهصورت استانی مستقل به نام استان گلستان درآمد.
استان گلستان از شمال به کشور ترکمنستان، از غرب به استان مازندران و دریای خزر، از جنوب به استان سمنان و از شرق به استان خراسان شمالی محدود میشود. جمعیت استان بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱,۸۶۸,۸۱۹ نفر است که حدود ۳۹ درصد از جمعیت استان را مردم اهل تسنن و حدود ۶۱ درصد را اهل تشیع تشکیل میدهند. برای اینکه استان گلستان را بهتر بشناسیم، به طور مختصر اطلاعاتی از این استان را در اختیار علاقمندان قرار میدهیم.
به منظور مشاهده کانال یوتیوب دکتر سعید جوی زاده و مشاهده لینک آموزش رایگان کامل و جامع gis لینک زیر را در گوگل جستجو کنید.
معرفی استان گلستان
باید بهتون بگم که استان گُلِستان از استانهای شمالی ایران بوده و در عرض های شمالی قرارگرفته است. این استان طی سال های گذشته بخشی از استان مازندران بوده که در سال ۱۳۷۶ طی تقسیمات سیاسی کشوربه صورت استانی مستقل به نام گلستان درآمد و گرگان به عنوان مرکز آن انتخاب شد. بزرگترین و پرجمعیتترین بهش استان شهرستان گرگان است. مذهب بخشی از مردمان این استان شیعه بوده و بخشی از آنان اهل تسنن هستند.
علاوه بر موارد بالا گلستان نام جدیدی برای یک سرزمین تاریخی بوده که در طول تاریخ و تا سده هفتم هجری به نام ایالت گرگان و از آن پس تا آغاز سده دهم به نام استرآباد و در نوشتههای دوران اولیه اسلامی به نام (جرجان) و از اسفند ۱۳۱۶ گرگان نامیده شدهاست. این استان تا سال ۱۳۷۶ بخشی از استان مازندران بود، اما در آن سال به صورت استانی مستقل به نام استان گلستان درآمد و شهرستان گرگان به عنوان مرکز آن برگزیده شد. بیشتر شهرهای کنونی استان گلستان دارای قدمت چندانی نیستند و از رشد روستاها به وجود آمدهاند و به عبارتی روستاشهر بهشمار میآیند. با این همه، یکی از تاریخی ترین شهرهای گرگان و گنبدکاووس ریشهٔ تاریخی دارند. روستاهای استان گلستان به صورت متمرکز و نزدیک به هم هستند. این روستاها در راستای جادهها و رودها به صورت طولی و در بخشهای کوهستانی به صورت پلکانی هستند.
مردم
حالا بیاییم در مورد جمعیت صحبت کنیم .جمعیت استان گلستان بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ بالغ بر ۱٬۷۷۷٬۰۱۴ نفر است که از این تعداد ۵۱/۰ درصد شهرنشین و ۴۹/۰ درصد روستانشین هستند. اقوام متعددی در این استان زندگی میکنند که میتوان به فارسها، ترکمنها، طبریها، بلوچها، ترکها (آذربایجانی و قزلباش)، سیستانیها، کردها و قزاقها اشاره کرد. سیستانیها بیشتر در مرکز و جنوب استان و طبریها در غرب و جنوب استان سکونت دارند و به زبانهای طبری و فارسی گویش میکنند. قزلباشان در رامیان، آزادشهر، مینودشت، کلاله و گالیکش وآذریها در شهرستان گنبد کاووس و تعداد کمی در مینودشت و قزاقها نیز بیشتر در گرگان و تکرها (تهکر) در نگینشهر سکونت دارند. همچنین کردها در شهرهایی همچون گنبدکاووس دارای جمعیتی قابل توجه میباشند. ترکمنها در بخش شرقی، مرکزی و شمالی استان و همچنین در مرکز استان سکونت دارند. ترکمنها سنیمذهب بوده و به زبان ترکمنی تکلم میکنند.
تا به حال گلستان رفتید و با مردم صحبت کردید؟گویش گرگانی در گرگان و گویش کتولی در علیآباد کتول متداول است و هر دو گویش زیر مجموعهٔ زبان طبری محسوب میشوند که خود ریشهٔ پهلوی اشکانی دارد.
باتوجه به آمار و ارقام استان:در بین شهرستانهای استان، بالاترین نرخ رشد جمعیت مربوط به شهرستان ترکمن با ۱/۹۰ درصد و پایینترین نرخ رشد جمعیت مربوط به شهرستان بندرگز با نرخ رشد منفی ۰/۰۸ است، نرخ رشد شهرستان مینودشت نیز منفی ۰/۰۵ گزارش شدهاست.
نظرسنجی سال ۱۳۸۹
باتوجه به نظر سنجی های انجام شده:طی پژوهشی که به سفارش شورای فرهنگ عمومی در سال ۱۳۸۹ انجام شد و براساس یک بررسی میدانی و یک جامعه آماری از میان ساکنان ۲۸۸ شهر و حدود ۱۴۰۰ روستای سراسر کشور، درصد اقوامی که در این نظر سنجی نمونهگیری شد در این استان به قرار زیر بود:
اقوام استان گلستان | ||
قومیت | درصد | |
| ۳۴٫۲% | |
| ۳۰٫۴% | |
| ۱۴٫۹% | |
| ۱۰٫۹% | |
| ۷٫۳% | |
سایر و بدون جواب |
| ۱٫۸% |
تقسیمات اداری
طبق تحقیقاتی انجام شده:این استان در اسفند سال ۱۳۹۰ دارای ۱۴ شهرستان به نامهای آزادشهر، آققلا، گرگان، گنبدکاووس، بندر ترکمن، گمیشتپه، رامیان، کردکوی، بندرگز، علیآباد کتول، گالیکش، کلاله، مراوه تپه و مینودشت و دارای ۲۹ شهر و ۲۷ بخش و ۶۰ دهستان میباشد.
اقتصاد استان
کشاورزی و دامپروری
حالا در مورد اقتصاد استان بهتون بگم: استان گلستان بیش از دو میلیون هکتار زمین، آبی و دیم، زیر کشت دارد. گندم، جو، پنبه و آفتابگردان از فراوردههای کشاورزی اصلی این استان است. بیش از۵۰ درصد از پنبه و ۱۰ درصد گندم کشور از این استان بهدست میآید. در سال کشاورزی ۸۳–۱۳۸۲ یک میلیون و دویست هزار تن گندم در استان برداشت شد. برنج، سویا، بادامزمینی، سبزیها، خیار، کاهو، کلزا، زیتون و دیگر دانههای روغنی نیز در استان کشت میشود. بیش از ۴۰ در صد دانههای روغنی کشور از زمینهای این استان به دست میآید و از این نظر رتبهٔ نخست را در کشور دارد. دامپروری هم به روش سنّتی و هم به روش نوین انجام میشود. این استان دارای سرزمینهای ییلاقی و قشلاقی مناسبی است ییلاقها در بخشهای کوهستانی جنوب استان و قشلاقها در بخشهای شمال و شمال شرقی هستند. طایفههای کرد بیشترین کوچروندههای استان را میسازند که بیشتر آنها از استان خراسان هستند. آنها همراه با دامداران سمنان و شاهرود قشلاق خود را در شهرستانهای گنبدکاووس و کلاله میگذرانند.
درمورد عشایرخونگرم بگم که:بخش بسیار کمی از ترکمنهای استان نیز شیوهٔ کوچنشینی گذشتگان خود را نگه داشتهاند و در چادرهایی به نام آلاچیق زندگی میکنند. این کوچنشینان از دو طایفهٔ بزرگ ترکمن هستند: گوکلانها که در شرق گنبد تا مرز خراسان شمالی و یموتها که در غرب گنبدکاووس تا دریای خزر دیده میشوند. آنها در کنار گوسفندان خود به پرورش شتر نیز بهشمار اندک میپردازند. البته دراین بخش بلوچها نیز به همت بزرگان خود بخصوص تلاشهای شبانهروزی بنیاد نیمروز و خانه فرهنگ وهنر بلوچها توانستهاست هویت فرهنگی خویش را حفظ نماید که در راستای جذب توریست مؤثر خواهد بود. پرورش ماکیان، بهویژه مرغ، پرورش کرم ابریشم و پرورش ماهی نیز در استان انجام میشود. پرورش ماکیان در مرغداریها نوین در جای جای استان انجام میشود. پرورش کرم ابریشم بیشتر در شهرهای شرقی استان، بهویژه شهرستان مینودشت و رامیان دیده میشود. نوغانداران این استان در سال ۱۳۸۴ بیش از ۲۷۲ هزار کیلوگرم پیلهٔ کرم ابریشم به دست آوردند. ماهیگیری در خلیج گرگان و بخشهای غربی دریای خزر انجام میشود و پرورش ماهی در دریاچههای مصنوعی، که به آببند شناخته میشوند، در کنار رودخانهها و نیز دشتهایی که برای کشاورزی مناسب نیستند، بهویژه در بخشهای شمالی شهرستان گنبد کاووس، انجام میشود. دو مرکز پرورش ماهی خاویاری و یک مرکز پرورش ماهیان استخوانی در استان به کار تولید بچه ماهی میپردازند و این استان در تولید ماهیان گرمابی جایگاه چهارم را در کشور دارد. طرح پرورش ماهی قزلآلا در کشتزارها نیز در حال انجام است.
گردشگری
پیشنهاد می کنم حتما سفری به استان گلستان داشته باشین:یکی دیگر از عوامل مؤثر بر اقتصاد استان گلستان گردشگری است. این استان با داشتن مناطق و شهرستانهای زیبا هرساله گردشگران داخلی وخارجی زیادی را به خود جذب میکند. جاجیم، صنایع دستی، ابریشم بافی رامیان، ماهی، خاویار، پنبه، حلوا آماج (مخصوص گرگان)، حلوا برنجی، کسمک (مخصوص مینودشت) نان شیرینی، زنجبیلی، نون عیدی (کلمبو)، قُطاب، پشت زیک (کنجدی) بابتو (مخصوص گرگان)، مارمرده (مخصوص گرگان)، پادرازی)، قالی، قالیچه، پشتی ترکمنی، شال وگلیم بلوچی در کنار فرش بلوچی به همراه هنرزیبای نیمروزکاری بلوچیی وپرزک دوزی که توسط مرکز صنایع دستی بلوچی نیمروز در گرگان احیاشدهاست، عرق کشمش، حلوا گردویی (مخصوص کردکوی و بندر گز)، نان بهارهٔ تورشو چُرَگ و نان کاک (مخصوص رامیان) و نان شیرمال (مخصوص آزادشهر) میتوانند رهاورد سفر مسافران به این استان باشند. مراکز دیدنی همانطور که گفته شد استان گلستان به دلیل آب و هوا، پوشش گیاهی و پارکهای طبیعی زیبایی، مانند پارک ملی گلستان، از مرکزهای مهم گردشگری ایران بهشمار میآید. برخی از مهمترین جاذبههای گردشگری استان به شرح زیر است:
جغرافیا و اقلیم
به بحث جذاب جغرافیا اشاره کنم:در محدوده جغرافیایی ۵۴ درجه تا ۵۶ درجه طول شرقی و ۳۶٫۳۰ تا ۳۸٫۱۵ عرض شمالی و در بین استانهای مازندران، سمنان و خراسان شمالی قرار دارد. گلستان با کشور ترکمنستان نیز همجوار و دارای ۳۴۸ کیلومتر مرز خاکی و ۹۰ کیلومتر مرز آبی با این کشور است. این استان به دلیل جایگاه جغرافیایی ویژهٔ خود از آب و هوای متنوعی برخوردار است. بخشی از رشته کوه البرز شرقی از غرب به سوی شرق استان کشیده شده که گرایش زیادی به سوی شمال شرقی دارد و رفتهرفته از بلندی کوههای آن کاسته میشود. شاهوار با بلندی ۳۳۲۰ متر از سطح دریا، که بلندترین قلهٔ استان است، در جنوب غربی استان جای دارد. در پایه این بلندیها، بهویژه در جنوب و شرق استان، کوهپایههایی از رسوبهای دانه ریز و دانه درشت دیده میشود که سفرههای آب زیرزمینی فراوانی را در خود دارند و به صورت چاه و قنات از آنها بهرهبرداری میشود. بخش زیادی از پهنهٔ استان گلستان به صورت جلگهاست. در بخش جلگهای دو گونه آب و هوا دیده میشود. بیش از ۳/۲ این جلگه آب و هوای خشک و نیمه خشک دارد که هر چه به سوی شمال و مرز ترکمنستان نزدیک میشویم بر خشکی آن افزوده میشود. ۳/۱ دیگر، که مانند نواری سبز بین بخش کوهستانی در جنوب و بخش خشک و نیمهخشک در شمال جای گرفتهاست، آب و هوای معتدلی دارد و از نظر کشاورزی بسیار پر بازدهاست. بیشتر شهرها و روستاهای استان نیز در این ناحیهٔ سرسبز جای گرفتهاند. دو تودهٔ هوا در تعیین آب و هوای استان نقش مهمی دارند. تودهٔ شمالی از سیبری به استان وارد میشود و طی پاییز و زمستان با ریزش برف در بلندیهای جنوبی و باران در کوهپایهها و نوار معتدل میانی همراه میشود. تودهٔ دیگر، تودهٔ غربی از اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه سرچشمه میگیرد و در زمستان به بارندگی و در تابستان به افزایش رطوبت و شرجی شدن هوای استان میانجامد؛ بنابراین، بیشترین بارندگی در ماههای زمستان و کمترین آن در ماههای تابستان دیده میشود. با این همه، نیمهٔ شمالی استان، بخش نیمهخشک و خشک، از کمترین بارندگی بهرهمند است و به دلیل تبخیر زیاد آب، زمینهای شور و کمبازده نیز بسیار دارد.
راههای ارتباطی
راههای ارتباطی استان چطور به هم وصل هستن؟استان گلستان از طریق راهآهن سراسری (راهآهن شمال)از شهر گرگان تا بندر ترکمن و از آنجا به ساری و سوادکوه و گرمسار و تهران متصل شدهاست. همه ساله به دلیل موقعیت خوب استان در مسیر مسافرین عازم به مشهد از سمت استان مازندران پذیرای هزاران گردشگر ایرانی است.
استان گلستان بیش از پنج هزار کیلومتر راه اصلی و فرعی دارد. در سال ۱۳۸۹ خورشیدی ۳۰۰ هزار اصله نهال در حاشیه راههای گلستان غرس شد.
اقلیم
حالا در مورد آب وهوای عالی بگم:میزان بارندگی در استان گلستان هر چند از دو استان شمالی مازندران و گیلان کمتر است، اما نسبت به استانهای دیگر بسیار ازلحاظ اقلیمی مساعدتراست و میانگین بارش سالانهٔ آن ۳ برابر میانگین بارش سالانه کشور است. مجموع حجم آبهای سطحی و زیرزمینی استان بیش از ۲۴۰۰ میلیون متر مکعب است که ۵۲ درصد آن را آبهای سطحی و ۴۸ درصد آن را آبهای زیرزمینی تشکیل میدهند. آبها سطحی در بیش از ۴۰ شاخه رود جاری هستند که بیشتر آنها از جنوب به شمال و از شرق به غرب جریان دارند. رود اترک، گرگانرود و رود قرهسو، سه رود مهم استان گلستان هستند.
وضعیت ناهمواری
رسیدیم به موضوع ناهمواری:استان گلستان از نظر ناهمواری به سه ناحیه زیر تقسیم میشود: * ناحیهٔ کوهستانی: این ناحیه از ارتفاع ۵۰۰ متری تا بیش از ۳۰۰۰ متر را دربر گرفته و پوشیده از گونههای جنگلی و مرتعی است.
- ناحیهٔ کوهپایهای: این ناحیه شامل تپههای کوچک بادرُفت، تپه ماهورها و بدبومها است که پوشیده از اراضی جنگلی هستند.
- ناحیه جلگهای و اراضی پست: ارتفاع این ناحیه در حاشیه دریاچه خزر و خلیج گرگان پایینتر از سطح دریای آزاد و به تدریج به سمت شرق به ارتفاع افزوده میشود. این منطقه محل استقرار شهرها و اکثر روستاهای استان است. به لحاظ تراکم جمعیت، اراضی کشاورزی، صنایع، دامپروری از اهمیت بسزایی برخوردار است.
جنگل و منابع طبیعی
وضعیت جنگل های گلستان چطوره؟نزدیک ۱۸ درصد از سطح این استان را جنگلها پوشاندهاند، اما چرای بیرویهٔ دامها، گسترش زمینهای کشاورزی، برداشت بیرویه از جنگل، آتشسوزی و سیلابهایی که در این چند ساله در استان رخ داد، آسیب زیادی به جنگلها استان وارد کردهاست. بلوط، ممرز، راش، توسکا، لرگ و انجیلی از گونههای درختی جنگلها استان هستند که از بلندی ۳۰۰ متری تا ۲۵۰۰ متری رویش دارند. در بلندیهای بیش از ۲۵۰۰ متر نیز درختان سرو کوهی (اورس) به صورت پراکنده دیده میشوند. در بخشهایی بازسازی شدهٔ زمینهای جنگلی، گونههایی از کاج و درختان میوه دار، مانند گردو و زیتون، نیز کاشته شدهاست. نزدیک ۵۰ درصد از سطح استان را مرتعها پوشاندهاند که دامداران کوچنده، روستاییان گلهدار و دامداران کوهستانی از آنها بهرهبرداری میکنند. بیش از ۷۳ درصد مرتعهای استان از نوع فقیر، نزدیک ۱۵ درصد متوسط و کمتر از ۱۲ درصد از نوع خوب است. سالانه بیش از ۵/۲ میلیون واحد دامی در مرتعهای استان چرا میکنند. چرای بیرویه آسیبزیادی به مرتعهای استان زده و میزان مرتع فقیر را افزایش دادهاست. این در حالی است که مرتعها این استان گونههای گیاهی باارزشی را در خود دارند.
جانوران
زندگی جانواران چطوره؟در استان گلستان شاپرکی به نام شاپرک گلستانی زندگی میکند که بومی این منطقه است؛ و آخرین ببر هیرکانی درهمین استان به قتل رسید و این استان بزرگترین زیستگاه گونههای جانوری ایران میباشد و تعداد زیادی پلنگ و خرس سیاه و روباه ترکمنی و… در استان گلستان زندگی میکنند.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.