معرفی شهرستان شهرکرد

دراین پست قصد دارم به معرفی شهرستان شهرکرد و فرهنگ و آداب و رسومات مردم این شهرستان اشاره کنم.

شهرکردیکی از شهرهای ایران ، مرکز استان چهارمحال و بختیاری و شهرستان شهرکرد است. نام قدیمی آن، «دهکرد» می باشدکه پس از تبدیل به شهر در شهریور ۱۳۱۴ خورشیدی به شهرکرد تغییر نام داد. براساس آمار سال ۱۳۹۵ شمسی، جمعیت شهرکرد برابر با ۱۹۰٬۴۴۱ نفر است. این شهر، مرتفع‌ترین مرکز استان در کشور است و از همین رو به بام ایران نیز شهرت یافته‌است. آب وهوای شهرکرد در تابستان‌ها، معتدل و زمستان‌ها بسیار سرد است.

تاریخچه

حالا به بررسی تاریخچه این شهر زیبا بپردازیم: بر اساس اکتشافات باستان ‌شناسی، پیدا کردن سکه‌های مربوط به دوران اشکانی و ساسانی، و به خصوص توجّه به استقرار تپه‌های باستانی مربوط به هزاره‌های پیش از میلاد مسیح، دارای قدمتی در حد هزاره‌های مذکور برای سکونت بشر و آغاز تمدن در محدوده دشت شهرکرد یا لار می‌توان اشاره کرد. از آن جمله در این دشت، هیئت‌های باستان‌ شناسی در تپه باستانی گورگای و تپه سراب (گنبدک) در شمال  شهرکیان نشانه‌هایی مبنی بر قدمت حداقل ۷۰۰۰ساله را یافته‌اند و از این جهت آثار شهرکیان نیز دارای اهمیت بالایی برخوردار است. در شهر هفشجان، در ۱۴ کیلومتری شهرکرد، سفالینه‌ها و ابزارهای سنگی ابتدایی با پیشینه ۹۰۰۰ ساله بروی تپه‌های باستانی هفشجان کشف شده‌است و گمان می‌رود که تپه اسکندری شهر هفشجان سازه‌ای شبیه زیگورات (معبد الهی) داشته‌است. تپه اسکندری اولین و بزرگترین اثر ملی استان چهارمحال و بختیاری محسوب می‌گردد و به صورت دولت شهری کهن در غرب هفشجان قرار دارد. فعالیت هیئت‌های باستان‌شناسی در این منطقه قدیمترین گمانه زنی‌های باستان‌شناسی استان چهارمحال و بختیاری بوده‌است.

نام گذاری

علت نام گذاری شهرکرد چیه و به چه زمانی برمی گرده؟شهرکرد تا شهریور ۱۳۱۴، دهکرد نامیده می‌شد و از این تاریخ به شهرکرد تغییر یافت. واژه «دهکرد» از دو بخش «ده» + «کرد» تشکیل شده‌است. در متون تاریخی کمتر نامی از دهکُرد برده شده‌است؛ و از زمان پیدایش و شکل‌گیری دهکُرد و خصوصیات اجتماعی و اقتصادی نخستین ساکنین این آبادی اطلاع دقیقی در دست نیست. با توجه به جایگاه طبیعی منطقه و چمنزار جنوبی دشت دهکرد می‌توان حدس زد که عمدتاً به کار دامپروری اشتغال داشته‌اند، شاید واژه «کُرد» به معنی چوپان، گله دار از نام اولیه ساکنینی این منطقه گرفته شده‌است. و این شهر که سابقاً دهکرد نامیده می‌شد به معنی محل سکونت کُردان (گله داران) است. قبل از حمله اعراب به ایران، بدون در نظر گرفتن قومیت، زبان و نژاد، به‌طور کلی تمام مردم چادرنشین را «کُرد» دانسته‌اند.

جایگاه جغرافیایی

حالا به جایگاه و موقعیت جغرافیایی شهرکرد اشاره کنیم:شهرکرد در مدار عرضهای جغرافیایی جغرافیایی بین ۵۰ درجه و ۴۹ دقیقه و ۲۲ ثانیه تا ۵۰ درجه و ۵۳ دقیقه و ۴۴ ثانیه طول و ۳۲ درجه و ۱۸ دقیقه و ۲۲ ثانیه تا ۲۳ درجه و ۲۱ دقیقه و ۵۰ ثانیه و در ۸۵ کیلومتری جنوب غرب اصفهان قرار گرفته‌است. به لحاظ توپوگرافی در بخش شمالی رشته کوه زاگرس محصورشده است. این شهر با ارتفاع بین ۲۰۵۰ تا ۲۳۱۰ متر از سطح دریا، مرتفع‌ترین مرکزاستان در کشور است. شهرکرد از شهرهای مرکزی کشور، شهری با آب و هوای معتدل و سرد است. این شهر ییلاقی دارای طبیعت زیبا و خنک بهترین مکان برای گردشگران در فصول گرم سال است. 

شهرکرد دارای وسعتی بالغ بر۲۰۰۶ کیلومتر مربع است و مطابق سرشماری سال ۱۳۹۰، ۲۸۳ هزارو ۲۱۰ نفر جمعیت دارد. این شهر که دارای آب و هوای معتدل و سرد است، در شمال شرقی استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. 

شهرکرد از شمال به شهرستان‌های سامان و بِن، از شرق به استان اصفهان، از غرب به شهرستان فارسان و از جنوب به شهرستان‌های بروجن و کیار محدود می‌شود. فواصل بین رشته‌کوه‌ها را دشت‌های وسیعی فرا گرفته‌است از عمده‌ترین دشت‌های منطقه می‌توان به دشت شهرکرد، دشت هفشجان و دشت بن اشاره کرد. شهرکرد در تابستان خنک و در زمستان سرد و برف‌گیر است.

جمعیت

حالاببینیم میزان جمعیت این شهرستان چقدره؟  بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۹۰٬۴۴۱ نفر (در ۵۵٬۴۹۲ خانوار) بوده‌ است. شهرکرد نخستین شهر رسمی استان چهارمحال و بختیاری از ۱۵٬۴۷۶ نفر سال ۱۳۳۵ با رشد ۱۲ برابری به ۱۹۰٬۴۴۱ نفر در سال ۱۳۹۵ رسیده‌است.

زبان

حالا به گویش و زبان مردم شهرکرد اشاره کنیم: مردم اصیل شهرکرد به زبان فارسی با گویش دهکردی سخن می گویند.

آب و هوا

وضعیت اقلیمی این شهر چطوره؟ شهرکرد دارای اقلیم نیمه مرطوب معتدل با تابستان‌های معتدل و زمستان‌های بسیار سرد است. میانگین سالانه دمای هوا در شهرکرد ۱۱/۵ درجه سانتیگراد می‌باشد. طی ۳۰ سال گذشته حداقل مطلق دما و حداکثر مطلق دمای ثبت شده در شهرکرد به ترتیب ۳۲ درجه سانتیگراد زیر صفر و ۴۲ درجه سانتیگراد بوده‌است. سردترین و گرم‌ترین ماه‌های شهرکرد به ترتیب دی و مرداد می‌باشد. اگرچه در زمستان میزان رطوبت متوسط تا بالا است، میزان بارش در فصولی که کشت صورت می‌گیرد به جز ماه‌های اردیبهشت و فروردین تقریباً به صفر نزدیک است.

صنعت و اقتصاد

وضعیت صنعتی و اقتصادی چطوره؟ اقتصاد سنتی شهرکرد بر اساس  قالی چالشتر، قفل چالشتر، نمد مالی، گیوه دوزی و کوره‌های آجرپزی است که امروزه با توجه به صنعتی تر شدن جامعه از اهمیت آن کاسته شده‌است. در حال حاضر صنایع بزرگ و کارخانه‌های مهمی در نزدیکی شهرکرد واقع شده‌اند که عده زیادی از ساکنان شهرکرد و حومه در آن‌ها مشغول به کار هستند، مهم‌ترین این صنایع عبارتند از:

• فولاد زاگرس شهرکرد
• لوازم خانگی برفاب شهرکرد
• سیمان شهرکرد
• گاز کربنیک شهرکرد
• نساجی حجاب شهرکیان
• صنایع شیر و لبنی شهرکیان

مکان‌های تفریحی

مکان های توریستی و گردشگری این شهرستان:به علت ارتفاع زیاد، آب و هوای شهرکرد در فصل تابستان، خنک و دل انگیز می‌باشد، به همین دلیل در روزهای گرم تابستان گردشگران زیادی را میهمان بوستان‌های شهرکرد ازجمله پارک ملت، پارک لاله، چهارباغ، پارک تهلیجان و گردشگاه چشمه زنه می‌کند.

از جمله مکان‌های تاریخی شهرکرد می‌توان به امام زاده دوخاتون شهرکرد ، حمام خان، قلعه چالشتر، اتاق آئینه شهرکرد، موزهٔ باستان‌شناسی شهرکرد، مسجد اتابکان و مسجد خان اشاره کرد.

گردشگران در فصل زمستان در سفر به شهرکرد می‌توانند از پیست اسکی چلگرد که در هشتاد کیلومتری مرکز شهرکرد است نیز دیدن کنند. این پیست چهارهزار نفره یکی از زیباترین پیست‌های ایران است.

شهرکرد به‌دلیل وجود رشته‌کوه‌های مرتفع و برف‌گیر  زاگرس در بهار دارای طبیعتی زیبا و سرسبز  و به‌دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات و طبیعت بکر دارای هوایی تمیز و سرشار از اکسیژن است. شهر به‌دلیل داشتن هوای خنک در تابستان گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند. باغ‌های سامان نمونه‌‌ای از زیبایی‌های شهرستان شهرکرد در فصل بهار است.

شهرکرد جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری دارد. در حال حاضر شهرکرد تبدیل به شهری با صنعت پیشرفته شده است. صنایع بزرگ و کارخانه‌های مهمی مثل کارخانه فولاد، سیمان، نساجی، صنایع شیر و لبنی و لوازم‌خانگی در نزدیکی شهرکرد واقع شده‌اند که عده زیادی از ساکنان شهرکرد و حومه در آن‌ها مشغول به کار هستند. بوستان لاله، پارک جنگلی تهلیجان و پارک جنگلی آبی دارای امکاناتی از جمله حمام نیز برای مسافران هستند. بوستان ملت زیباترین پارک شهر، در قسمت شرقی شهرکرد دارای فضای سبز است که با توجه به کوهپایه‌ای و جنگلی بودن آن و وجود امکانات رفاهی و تفریحی نظر هر مسافری را به خود جلب می‌کند. این پارک به‌علت چشم‌انداز زیبا بر شهر شهرکرد، می‌تواند اوقات خوشی را برای مسافران و گردشگران به وجود آورد.