مراحل انجام یک پروژه محیط زیست با استفاده از GIS و RS
در ذیل مراحل انجام یک پروژه محیط زیست با استفاده از GIS و RS بیان شده است.
1- مشخص کردن موضوع و هدف :
هدف با وجود یک مشکل مطرح می شود. اولین مرحله انجام یک پروژه تحقیقاتی احساس وجود یک مشکل یا مواجه شدن با یک پرسش است. در این جاست که هدف تحقیق و انجام پژوهش شکل می گیرد به عبارت دیگر این احساس نیاز برای رفع یک مشکل یا به وجود آوردن شرایط ایده آل برای حل مسائل و مشکلات می باشد که افراد را به انجام تحقیقات وا می دارد.
در انتخاب موضوع تحقیق باید نکات مختلفی را مورد توجه قرار داد:
- موضوع تحقیق مورد علاقه محقق باشد و نسبت به آن احاطه علمى داشته باشد.
- موضوع داراى اهمیت و ضرورت بوده و مشکلى را از میان بردارد.
- دامنه موضوع محدود بوده و حد و مرز مشخصى داشته باشد.
- موضوع تحقیق از نظر فراهم بودن شرایط و امکانات، تحقیق پذیر باشد.
- موضوع تکرارى نباشد یعنى در مورد آن تحقیق کاملی انجام نشده باشند.
- موضوع از نظر ارزشى باید خنثى باشد یعنى نشان دهنده قضاوت شخصى محقق نباشد.
- موضوع همچنین از یک سو باید بدون ابهام بوده و از سوی دیگر، کوتاه و مختصر باشد.
- عبارت موضوع باید حاوی نشانه‌های روشنی از سوال و فرضیه تحقیق باشد.
در ذیل نمونه تحقیقات انجام شده در حوزه محیط زیست با تاکید بر سیستم های اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور را مشاهده می کنید:
- ارزیابی توان طبیعت گردی شهرستان بهشهربرمبنای روش ارزیابی چند معیاره با استفاده از GIS
- ارزیابی توان محیط زیست حوضه آبخیززاخرد برای توسعه شهری با استفاده از GIS
- مکانیابی محل مناسب دفن مواد زاید خطرناک با استفاده از تکنیکهای GIS، اولویت بندی سایت ها و استفاده از تحلیلهای سلسله مراتبی (AHP) (مطالعه موردی نیروگاه شهید رجایی)
- بررسي تغييرات مرز خشكي و آبي مناطق حفاظت شده تالاب انزلي با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي GIS
- اهمیت کاربرد GIS در برنامه ریزی شبکۀ جاده های جنگلی (مطالعۀ موردی سری دو شفارود)
- مدل تعيين شايستگي مراتع براي چراي گوسفند با استفاده از GIS مطالعة موردي منطقة طالقان
- ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA) خط انتقال گاز همدان به بیجار با تاکید بر استفاده از RS و GIS
- زون بندي منطقه شكار ممنوع ديلمان و درفك با استفاده از GIS
- محدوده يابي سپر حفاظتي با تجزيه وتحليل مشخصه هاي آلاينده به كمك GIS وRSدرتالاب ميانكاله
- استفاده ازاصول محيط زيستي در مسيريابي راه آهن با استفاده از GISمطالعة موردي:راه آهن رشت–انزلي
- برنامه ریزی محیط زیست با روش فرآیند برنامه ریزی و GIS مطالعه موردی: دهستان کهک
- تعيين شايستگي منابع آب براي چراي شتر با استفاده از GIS
- تعيين روش مناسب پيش بيني مقدماتي مسير جادههاي جنگلي و كوهستاني با استفاده از GIS
- بررسي امكان مدل سازي احتمال تخريب جنگلهاي غرب كشور با استفاده از GIS و RS (مطالعه موردي: جنگلهاي آرمرده بانه)
- بررسی آمار شرایط فیزیوگرافیک رویشگاه های پسته وحشی در استان با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS)
- بررسی تغییرات بوم شناسی منظر در پناهگاه حیات وحش موته با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی (GIS)
- ارزيابي توان طبيعت گردي پارك ملي گلستان با استفاده از روش ارزيابي چند معياره و GIS
- بررسي عوامل موثر در طراحي جاده هاي جنگلي با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)
- بررسی توان تفرجی پارک جنگلی آبیدر با استفاده از GIS
- تعیین سایت طبیعت گردي در مرتع با استفاده از GISو تلفیق بهینه معیارها
- كاربرد سامانة اطلاعات جغرافيايي (GIS) در مكانيابي و تحليل فضايي- مكاني آلودگي و منابع آلايندههاي هوا در كلانشهر كرمانشاه
- پيش بيني اثرات محيط زيستي توسعه با استفاده از تصاوير ماهواره اي و تكينك هاي سنجش از دور
- مديريت زيست محيطي طبيعت گردي در پارك ملي كوير با استفاده از GIS
- آمایش سرزمین حوزه آبخیز دریاچه سد دز با استفاده از نرم افزار GIS
- تلفیق سنجش از راه دور وسیستم اطلاعات جغرافیایی برای تحلیل وارزیابی پوشش زمین
- آشکارسازی روند تغییرات پوشش اراضی تالاب هور العظیم با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
- کاربرد داده های سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) در استخراج نقشه های کاربری اراضی شهر شیراز
- بررسي اثرات زيست محيطي تغيير كاربري اراضي روي پوشش گياهي مناطق شهري با بكارگيري تكنيك سنجش از دور
2- بیان مسأله:
حساس ترین و مهم ترین مرحله پژوهش است. در این مرحله پژوهشگر پس از یک مقدمه که تصویر کلی از مسأله را ارائه می دهد زمینه ها، وضعیت و موقعیتی که مسأله در آن رخ داده را توصیف می کند، علل بروز مسأله و زمینه های شکل گیری آن را بیان می کند، ضرورت و اهمیت آن را توضیح می دهد و سؤال یا سؤال های اساسی که به دنبال یافتن پاسخ آنهاست را بیان می نماید و جهت تعیین متغیرها و شروط مساله با کارشناسان مشورت می کند.
3- مشورت با کارشناس مورد نظر:
در این مرحله برای بدست آوردن شروط و متغیرهای مسئله باید با کارشناسان مربوطه مشورت کرد. برای این کار باید از پرسش نامه استفاده کرد. یکی از روش های علمی و دقیق در تهیه پرسشنامه استفاده از روش دلفی می باشد. روش دلفی فرایندی ساختار یافته برای جمع‌آوری و طبقه‌بندی دانش موجود در نزد گروهی از کارشناسان و خبرگان است که از طریق توزیع پرسشنامه‌هایی در بین این افراد و بازخورد کنترل شده پاسخ‌ها و نظرات دریافتی صورت می‌گیرد. بعد از جمع آوری پرسش نامه ها دوباره آنها را بین کارشناسان پخش کرده تا کارشناسان نظر سایر کارشناسان را مورد نقد و بررسی قرار داده و در نهایب بتوان ضوابط و معیارها را استخراج کرد.
4-جمع آوری داده:
داده ها نقش تغذیه کننده و تامین کننده سیستم های اطلاعات جغرافیایی را دارند که به وسیله داده های صحیح و قابل اطمینان انجام تجزیه و نحلیل های علمی و منطبق بر واقعیت در سیستم اطلاعات جغرافیایی فراهم می گردد.
روش مختلفی برای جمع آوری داده ها از منابع جغرافیایی و سایر منابع مانند فرم های اداری ، سرشماری ها، نظرسنجی ها و نظایر آن بدست می آید داده های بدست امده از منابع آماری یا سنجنش گرها به صورت داده های حرفی و عددی مانند اعداد صحیح و اعشاری یا رشته های حرفی یا به صورت داده های چند رسانه ای مانند سیگنال ها تصاویر و داده های سمعی و بصری موجود می باشند.
روش های مختلفی برای جمع آوری داده ها مخصوصا در حوزه مسائل محیط زیستی وجود دارد که عبارتند از:
1- منابع درجه اول
الف) مراجعه به سازمان ها و ادارات:
در حوزه مسائل محیط زیست، سازمان ها و اداراتی که متولی امور مربوط به محیط زیست هستند هستند مانند سازمان محیط زیست، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، سازمان زمین شناسی و…
کسب داده ها از پرونده ها و فرم های اداری موجود در سازمان ها
ب)جمع آوری میدانی:
مشاهده ، مصاحبه و پرسشنامه توسط پژوهشگر و نظر سنجی
نقشه برداری زمینی
استفاده از دستگاه GPS برای برداشت نقاط، استفاده از دوربین تئودولیت و …. توسط محقق
ج) اینترنت
عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای سازمان ها و شرکت های مختلفی مانند ناسا ، گوگل یاهو یاندکس و….
2- منابع درجه دوم
استفاده از سالنامه ها (سالنامه محیط زیست)
استفاده از آمارنامه ها (آمارنامه های استانداری ها)
استفاده از سرشماری ها ی مرکز آمار (نفوس مسکن) و…
رقومی کردن نقشه های موجود که اطلاعات نقشه را وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی می کنیم
3- منابع درجه سوم
آمار موجود در کتب و مقالات که به دلیل گذشت زمان و انفجار اطلاعات در عصر حاضر زیاد قابل استناد و اطمینان نمی باشد.
نکته:
امروزه به دلیل رشد و گسترش علوم مخصوصا در حوزه فناوری های نوین و ارتباط با پدیده شبکه ارتباط جهانی با اینترنت رویرو هستیم که تمامی سازمان های جهانی اطلاعات به روز و قابل استفاده را بر روی آن قرار می دهند که در حوزه مطالعات زیست محیطی دارای کاربرد فراوانی می باشد و به دلیل اهمیت آن در اینجا به روش تهیه داده های مختلف مورد نیاز در حوزه مطالعات زیست محیطی می پردازیم.
-روش های تهیه داده های مورد نیاز در حوزه مطالعات زیست محیطی:
امروزه سایت های مختلف اینترنتی وجود دارد که اطلاعات بسیار با ارزشی در حوزه های مطالعات زیست محیطی مانند انواع نقشه ها، تصاویر ماهواره ای جدید، شیپ فایل های جغرافیایی کشورهای مختلف و… در اختیار ما می گذارد که در ذیل به یک نمونه از پرکاربرد ترین آنها اشاره می کنیم:
الف)روش تهیه تصاویر ماهواره ای جدید:
براي دريافت تصاوير ماهواره اي كه توسط ارائه كننده آنها به صورت رايگان در اختيار مصرف كنندگان قرار ميگيرد، منابع متعددي وجود دارد که در اینجا یک سایت به عنوان نمونه آورده شده است.
-دانلود تصاویر ماهواره ایی از طریق سایت EarthExplorer
یکی از بهترین منابع برای دانلود تصاویر ماهواره ای سایتEarthExplorer می باشد (تصویر 1-1) .
آدرس اینترنتی سایت مربوطه :
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.