آموزش نرم افزار QGIS –قسمت 32-دکتر سعید جَوی زاده

درباره :
نرم افزار QGIS: نرم افزار آینده
با افزایش روزافزون استفاده مدیران، مسئولان و تصمیم گیران از داده های مکانی در جهت تصمیم گیری های مناسب و کارآمد، توسعه نرم افزارهای مکانی نیز رو به افزایش است .از آنجا که استفاده از این نرم افزارها کمک فراوانی در پردازش، تجزیه و تحلیل داده های مکانی و در نهایت تصمیم گیری های بهینه در مسائل مدیریتی می کند لذا شرکت های بزرگ نرم افزاری را برآن داشت که نرم افزارهای کامل و جامعی در این زمینه ارائه دهند .اما دلایلی همچون هزینه بالای خریداری این نر م افزارها، عدم امکان دسترسی به کد برنامه ها و امکان دستکاری آنها و برخی دلایل دیگر، بسیاری از متخصصان و برنامه نویسان را به توسعه نرم افزارهای متن باز درحوزه سیستم های اطلاعات مکانی تشویق نمود تا دنیای جدیدی فرا روی استفاده کنندگان از این نرم افزارها باز شود.

f1gis

نرم افزار QGIS
این نرم افزار، از جمله نرم افزارهای بسیار جذاب و تا اندازه ای هم ساده جهت کار با قالبهای داده های برداری و رستری می باشد. دسترسی به قطعه برنامه های کوچک مهم و کاربردی ( Grass ) در یک محیط ساده و جذاب، از دیگر ویژگی های این نرم افزار است .جداسازی داد ه ها به صورت لایه هایی و انجام عملیا تهای گوناگون مانند ویرایش بر روی اطلاعات وهمچنین تعریف Style جهت نمایش و دسته بندی نمایشی از جمله مشخصات این نرم افزار می باشد.
شرح مختصری از خصوصیات این نرم افزار:
1. پشتیبانی نمایش لایه ای داده ها
2. امکان نمایش داده های برداری و رستری
3. امکان اتصال و نمایش داده ها از دو منبع داده ای
1. MapServer با استفاده از پروتکل WMS در QGIS MapServe و امکان اتصال با استفاده از اساسنامه WMS
 توضیح WMS: یک اسا سنامه استاندارد از سری استانداردهای OGC جهت سرویسدهی نقشه های اطلاعات جغرافیایی بر روی شبکه اینترنت می باشد.
2. PostGis و امکان اتصال به پایگاه داده PostgerSQL و مدیریت اطلاعات GIS موجود
 توضیح PostGis: اشیاء ویژه ای را به پایگاه داده متن باز PostgerSQL اضافه می کند و این قابلیت را به PostgerSQL می دهد تا بتواند به عنوان پایگاه داده فعالیتهای GIS مورد استفاده قرار گیرد.
4. امکان ویرایش اطلاعات
5. امکان تعریف لایه داده برداری و تعریف پارامترهای داده ای مورد نظر
6. امکان تعریف Style و کلاسه بندی نمایشی داده ها
7. ساختار Plugin Base: به عبارتی با اضافه کردن افزو نهای موجود و یا توسعه افزونه های مورد نیاز می توان قابلیتهای این نرم افزار را افزایش داد .از جمله افزونه های مفید آن GPS می باشد که امکان اتصال به GPS ها و یا بارگذاری اطلاعات با قالب GPX را در اختیار کاربر قرار می دهد .
این نرم افزار کدینگش به طور رسمی در ماه می 2002 آغاز شد . ایده آن مربوط به فبریه 2002 است،زمانی که گری شرمن شروع به جستجوی یک نمایشگر GIS کرد در آغاز این نرم افزار به صورت یک پروژه در سایت Source Forge در June 2002 تعریف شد اولین ورژن آن مربوط به 2002 July است که فقط لایه های Post GIS را ساپورت می کرد.

فرمول یک مکانی

معرفی نرم افزار
• رایگان : یکی ویژگی خیلی ممتاز این نرم افزار برای ما ایرانی ها رایگان بودن آن است. با توجه به تحریم ایران و عدم امکان خرید نرم افزارهای خارجی و بویژه عدم ساپورت نرم افزار ArcGIS(به عنوان برترین نرم افزار جی آی اسی) ، میتواند جایگزین خوبی برای نرم افزار ArcGIS باشد.
• کم حجم: حجم آخرین ویرایش این برنامه در حدود 30 مگابابت بیشتر نیست، که حجمی در حدود 30 برابر کمتر از ArcGIS دارد، شما براحتی میتوانید به سایت این برنامه بروید و آن رادانلود کنید.
• پشتیبانی از زبان فارسی: از ویژگی های خوب دیگر QGIS پشتیبانی از زبان فارسی است، همانطور که میدانید نرم افزار ArcGIS به صورت کرک شده در ایران استفاده میشود، بخاطر همین هم دارای ایرادات بسیاری هست و میشود مهمترین مشکل آن را عدم ساپورت زبان فارسی دانست. QGIS میتواند بخوبی نیازهایتان در برابر زبان فارسی را پاسخ بدهد.
• محیط کاربر پسند و آسان : محیط این برنامه نسبت به ArcGIS کاربرپسندتر و آسان تر بوده و از محیط زیباتری برخورداراست.
• پشتیبانی از انواع سیستم عامل: این برنامه قابلیت کار با Windows ,Linux ,Unix ,Mac Os را داراست، در صورتی که ArcGIS تنها با سیستم عامل ویندوز کار میکند.
• پلاگین: ویژگی منحصر به فردی که در این برنامه وجود دارد، پلاگین های بسیار زیاد و متنوعی است که بر روی آن نصب میشود و بدین صورت به امکاناتش افزوده می شود (همانند Xtools در ArcGIS).در تاریخ نگارش این مطلب در حدود 100 پلاگین برای این نرم افزار وجود دارد که علاوه بر امکانات موجود در برنامه امکانات جدیدی را به آن اضافه می کند.

آموزش نرم افزار QGIS

پلاگین ها
QGIS با معماری Plugins طراحی شده است. برای نوشتن آن از یکی از دو زبان برنامه نویسی c++ و python استفاده شده است .
بارگذاری هسته پلاگین از منو اصلی برنامه: لیستی از تمام پلاگین های موجود و وضعیتشان را به ما می دهد
برای بارگذاری این پلاگین ها:
منو اصلی برنامه > Plugins > Fetch Python Plugins و Manage Plugins
شامل 3 سربرگ است:
• Plugins : شامل لیستی از تمامی پلاگین هایی که لودشده اند .
• Repositories : شامل لیستی از تمامی پلاگین های موجود است .
• Options : کلیه تنظیمات مربوط به نصب پلاگین ها در این قسمت انجام می شود .
امکانات نرم افزار
• قابلیت نمایش اطلاعات، ویرایش اطلاعات و تجزیه و تحلیل اطلاعات
• کار با انواع فرمت داده اعم از برداری و رستری.
• قابلیت انتخاب داده ها بر اساس اطلاعات مکانی و توصیفی.
• قابلیت ارایه اطلاعات آماری از عوارض.
• قابلیت بافر زدن، کلیپ کردن، یونیون کردن ،جوین کردن عوارض، جوین کردن جداول
• تغییرسیمبولوِژی عوارض به صورت های مختلف.
• ایجاد لجند و خروجی گرفتن از نقشه با انواع فرمت ها
• یک نمایشگر برای فرمتهای وکتوری و رستری
• یک ویرایشگر برای فرمتهای وکتوری همراه با Shape file و لایه های Post GIS
• یک نمایشگر برای داده های Grass و نمونه های آن
• توسعه یافته در C++ و Python