شیرز، تنگه و دره شگفت انگیزی در دل زاگرس
رضا رسولی
تنگه شیرز از دیدنیترین جاذبههای لرستان و یادگاری چند میلیون ساله در رشته کوه زاگرس است. وقتی در میان شیارهای این تنگه شگفت انگیز قرار میگیریم آسمان آبی در بالای سرمان و رودخانه پرآب زیر پایمان است.
دره شیرز را بشناسیم
درهٔ شیرْز یک دره در شهرستان کوهدشت در غرب ایران است. این منطقه سرسبز در ۵۵ کیلومتری شهر کوهدشت و در نقطه تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان در کنار رود سیمره واقع شده است.
دره شیرز در بخش زردلان و در منطقهای به نام اولادقباد قرار دارد و از روستای گدارگه تا کناره رود سیمره کشیده شده است. تنگه دره شیزر ۵ کیلومتر طول دارد و در میان آن رودخانهای در جریان است که در دهانه ورودی شیرز به رودخانه سیمره میپیوندد.
این مکان با دیوارههایی با ارتفاع ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر محصور شده به طوری که شیب این دیوارهها با ارتفاعی کمتر از 10 متر در نزدیکی روستای گُدارگَه آغاز میشود و در پرتگاه هفت رَک و انتهای دره به اوج خود میرسد. چشمههای کوچک و بزرگ و یک آبشار به نام شیرز نیز در این تنگه جای گرفته است.
جاذبه طبیعی دره و تنگه شیرز
دره شیرز دارای طبیعتی زیبا و چشمههای جاری با آب فراوان، صخرههای تند و تیز و میوههای وحشی فراوان است.
محیط توپوگرافیک این ناحیه از کوههای مرتفع و درههای نسبتاً عمیق با وضعیت اقلیمی سرد و کوهستانی در فصل پاییز و زمستان و معتدل در فصل تابستان برخوردار است.
شکل خاص، آب زلال و پوشش گیاهی و جنگلی و گیاهی بکر، طبیعت بسیار زیبا و دلانگیز و در عین حال اعجابآوری به دره شیرز داده است.
فرسایش سنگها و کوهها چهره خاصی به این دره داده که در مجموع آن را به محیطی شگفتانگیز و جذاب تبدیل کرده و توجه همه را به این منطقه معطوف کرده است.
طول این تنگه چند کیلومتر است و رود کوچکی از میان آن عبور میکند. رودی با سرابها و چشمههای زلال که در مسیر خود آبشارهای زیبایی را به وجود آورده میرود تا در دهانه ورودی دره شیرز به رودخانه خروشان سیمره ملحق شود. در رودخانه پایین دست ماهی زیاد است و اگر بخواهیم و حوصلهاش را داشته باشیم میتوانیم چوب و قلاب ماهیگیری ببریم و قزل آلا بگیریم.
میراث فرهنگی در تنگه شیرز
در این تنگه محوطههایی باستانی وجود دارد که شامل آثاری از زندگی غارنشینی است. همچنین در میان دره شیرز ستونی وجود دارد که به دست طبیعت و در طی میلیونها سال به دست باد و زلزله پدید آمده و ارتفاع این ستون از کف صخره تا راس ۸۰ متر و قطر آن ۱۰ متر است و به مناره سنگی شهرت دارد.
وجود محوطههای غنی دورههای سنگ (عصر حجر) و دوره برتر در این دره موجب شده که سازمان میراث فرهنگی در طرح جامع گردشگری استان لرستان توجه ویژهای به این منطقه در شهرستان کوهدشت داشته باشد. البته فعالان محیط زیست نسبت به آسیبهایی که گردشگری ممکن است به این منطقه وارد کند، هشدارهایی دادهاند.
آخر تنگه به کجا میرسد؟
اگر بتوانیم تا آخر تنگه برویم، به غار پل خدا میرسیم. طول این غار ۱۵۰ متر است و رودخانهای در وسطش جریان دارد. آب رودخانه بسیار سرد است اما ارتفاع کمی دارد. رودخانهای که در طول مسیر پیادهروی ما را همراهی میکند، در نهایت به رودخانه سیمره میریزد که شاخه اصلی کرخه است.
بهترین فصل سفر
بهار و تابستان بهترین زمان برای رفتن به این نقطه اعجاب انگیز است. این منطقه سردسیر است و به طور حتم زمستانهایش آزاردهنده خواهد بود.
چطور به تنگه شیرز برویم؟
چند مسیر برای رسیدن به این تنگه رویایی و اعجاب انگیز وجود دارد. خرم آباد یا کرمانشاه را به عنوان مقصد اولیه انتخاب کنید.
مسیر اول | تنگه شیرز در کوهدشت لرستان است بنابراین برای رفتن به این تنگه باید از خرم آباد به کوهدشت (86 کیلومتر) برویم. پس از اینکه به کوهدشت رسیدیم باید ۵۰ کیلومتر دیگر برویم تا به تنگه برسیم.
مسیر دوم | اگر کرمانشاه را به عنوان مقصد اولیه در نظر بگیریم پس از اینکه به کرمانشاه رسیدیم باید به مسیر ادامه دهیم تا بعد از جیران بلاغ و هلشی به اول تنگه برسیم.
کجا اقامت کنیم؟
اگر به طبیعتگردی علاقه دارید و از خوابیدن در طبیعت هراسی ندارید، کمپینگ به عنوان اولین و بهترین گزینه است اما اگر دوست دارید در هتل یا مهمانسرا اقامت کنید کرمانشاه یا خرم آباد را به عنوان محل اصلی استقرار خود انتخاب کنید و از اقامتگاههای این دو شهر انتخاب کنید.
نکات ایمنی برای سفر
1- اگر میخواهید به درون غار بوید حتما چراغ قوه به همراه داشته باشید. درون غار کاملا تاریک است.
2- حرکت در مسیر تنگه و راه رفتن در میان آبهای سرد و خنک حتما نیازمند شرایط جسمانی مناسب از سوی گردشگر است.
3- پس از عبور از تنگه شیزر دیگر محلی برای تهیه غذا وجود ندارد؛ مواد خوراکی به میزان لازم را به همراه خود داشته باشید.
4- تلفن همراه در برخی از مسیر آنتن نمیدهد.
5- کف رودخانه سنگ است و ممکن است به پای شما آسیب بزنند. حتما کفش مناسب داشته باشید.
6- لطفا از ریختن زباله، آلوده کردن محیط و روشن گذاشتن آتش پرهیز کنید … شیرز را برای آیندگان هم حفظ کنید.
تصاویری از شیرز این تنگه شگفت انگیز را در زیر ببینید:
بدون دیدگاه