انواع ژئودیتابیس (Geodatabase)

انواع ژئودیتابیس

در حالت کلی می‌توان ژئودیتابیس را بر دو نوع طبقه‌بندی نمود.

1-تک کاربره

ژئودیتابیس محلی یا Personal Geodatabase

ژئودیتابیس فایل یا File Geodatabase

نوع محلی آنکه انشعاب فایل‌های آن MDB(فرمت فایل‌های نرم‌افزار Access) است که در یک زمان می‌تواند توسط کاربران مختلف خوانده شود ،اما در یک زمان تنها توسط یک شخص قابل اصلاح می‌باشد. حداکثر ظرفیت ژتودیتابیس شخصی دو گیگابایت است و داده‌های برداری را ذخیره می‌نماید . یک ژتودیتابیس شخصی نیاز به هیچ‌گونه نرم‌افزار جانبی ندارد و مجموع داده‌هایی را مدیریت می‌نماید که حجم کم یا متوسطی داشته باشند.

2-چند کاربره

• رومیزی یا Desktop
• گروه کاری یا Workgroup
• سازمانی یا Enterprise

ژئودیتابیس چندکاره که ژئودیتابیس بزرگ یا ARCSDDE هم خوانده می‌شود برای گروه‌های کاری گسترده مناسب است و به خوبی از عهده انجام عملیات GIS برمی‌آید این نوع می‌تواند در یک زمان توسط چند کاربر خوانده و اصلاح شود و هم می‌تواند داده‌های برداری و رستری را ذخیره نماید.

نرم‌افزارهای Geodatabase چند کاربره، نرم‌افزارها Arc SDE و DBMS مانند Informix، SQL، ، IBM و یا Oracle می‌باشد. داده مکانی در DBMS ذخیره می‌شوند و Arc SDE برای مشاهده و کار با داده‌های GIS می‌باشد.

اگر شما با یک سیستم مدیریت پایگاه داده مثل SQL و Oracle کار می‌کنید می‌توانید از طریق Arc catalog یا Arc MAP مستقیماً به داده‌های خود وصل شوید. در دیگر سیستم‌های مدیریت پایگاه داده، Arc SDE این اتصال را مدیریت می‌نماید.( تصویر 8-9)

Geodatabase

تصویر 8-9

8-2-3 تفاوت ژئودیتابیس تک کاربره و چندکاربره

در حالت تک کاربره تنها یک کاربر می‌تواند پایگاه داده را ویرایش نماید و در حالت چندکاربره چندین کاربر می‌توانند با سطوح دسترسی مختلف و مشخص شده به پایگاه داده متصل شده و تغییراتی را در پایگاه داده لحاظ نمایند. در ژئودیتابیس شخصی داده‌ها در Microsoft Access ذخیره می‌گردد که محدودیت حجم تا ۲ گیگابایت و در ژئودیتابیس فایل داده‌ها در چندین فایل مجزا و مدیریت شده ذخیره شده و محدودیت حجم تا ۴ گیگابایت می‌باشد.

در حالت چند کاربره داده‌ها در یکی از سیستم‌های مدیریت پایگاه داده معروف ذخیره شده و محدودیت حجم بستگی دارد به سیستم مدیریت پایگاه داده مورد استفاده که متناسب است با حافظه سروری که پایگاه داده در آن قرار می‌گیرد.

سیستم‌های مدیریت پایگاه داده مورد استفاده با Geodatabase  عبارت‌اند از:

• Oracle
• SQL Server
• Informix
• DB2
• PostgreSQL

با استفاده از این تکنولوژی تمامی داده‌های مربوط به عوارض، شامل داده‌های مکانی و توصیفی، در یک پایگاه داده نگهداری می‌شوند. به این ترتیب به جای اینکه داده‌های گرافیکی در فایل‌های جداگانه (مثل فایل‌های  dgn یا فایل‌های shape ) و داده‌های توصیفی نیز در فایل‌های مجزا نگهداری شوند، تمامی داده‌های مکانی و توصیفی مربوط به یک منطقه یا یک شهر می‌تواند به‌طور یکپارچه در یک پایگاه داده ذخیره و نگهداری شوند. این امر موجب می­گردد تا استفاده از امکانات پیشرفته پایگاه‌های داده برای مدیریت و نگهداری حجم زیاد داده‌های جغرافیایی امکان‌پذیر شده و همواره اطلاعات بهنگام در اختیار کاربرقرار گیرد.

از مزایای بهره‌گیری از فن‌آوری GeoDatabase می‌توان به موارد زیر نیز علاوه بر موارد فوق اشاره کرد:

• عدم وابستگی به پایگاه داده و یا به نرم‌افزار GIS خاص
• نگهداری اطلاعات به‌صورت پایگاه داده بجای معماری File-Based
• پایگاه داده با عوارض یکپارچه (Seamless Database)
• تسهیل توزیع و به اشتراک‌گذاری داده‌ها از طریق شبکه یعنی اینترنت، اینترانت و غیره
• پایگاه داده‌های مکانی می‌تواند با معماری سرویس‌دهنده/سرویس‌گیرنده (Client/Server)  پیاده‌سازی گردد. در این معماری پایگاه داده‌ای مانند Oracle11g که دارای قابلیت ذخیره و مدیریت داده‌های مکانی می‌باشد، روی Server نصب می‌شود. کاربران از طریق شبکه و با نرم‌افزارهای GIS ای که قابلیت اتصال به این نوع پایگاه‌ها را دارند (مانند ArcGIS)، به پایگاه داده Oracle متصل شده و اطلاعات مکانی و توصیفی موردنظر را از روی پایگاه داده خوانده یا روی آن می‌نویسند.

وقتی ژئودیتابیس برای اولین بار متولد شد، بین کسانی که با سامانه های اطلاعات مکانی(GIS) کار میکردند، مانند یک معجزه مطرح بود. این فرمت توانست روند ذخیره سازی، ویرایش و ارائه داده ها را در سازمانهای مختلف تغییر دهد.

مهاجرت از Shapefile به سمت ژئودیتابیس پنجره ای را به سوی استفاده از دیتابیس های رابطه ای (relational database) و یکپارچگی داده ها برای ما باز کرد.

امروز دیگر وقت آن رسیده تا باتوجه به موقعیتی که در آن قرار گرفته ایم، به سمت استفاده بیشتر از ژئودیتابیس گام برداریم. حتی با اینکه هنوز اذعان داریم، Shapefile رایج ترین فرمت ذخیره سازی داده ها است.

کتاب آموزش جامع و عملی  ArcGIS مقدماتی و پیشرفته/ همراه با داده های تمرینی و نرم افزار

مولفان سعید جوی زاده/ منیژه براهیمی / مسلم شمشیری/ میلاد قمرزاده

انتشارات آکادمیک

تلفن تماس سفارش کتاب:  09382252774

وبسایت آموزشی:  www.gisland.org

لینک سفارش کتاب:   http://ketabpage.ir/shop/