سیستم اطلاعات جغرافیایی:100 تعریف در یک صفحه

 

سیستم اطلاعات جغرافیایی که بعنوان سیستم اطلاعات مکانی نیز شناخته می شود بعنوان

AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%DB%8C%DB%8C”>سیستمی

جهت جمع آوری، دسته بندی، تحلیل و مدیریت اطلاعات مربوط به زمین و ویژگی های مختلف آن استفاده می شود. اساس این سیستم ادغام، جمع آوری، اصلاح و ارائه نتایج مرتبط با اطلاعاتی است که مربوط به یک نقطه خاص برداشت و ثبت شده بر روی صفحه تصویر می باشد. به معنای ساده جی آی اس (GIS) یک سیستم مکانی است که انواع داده ها را ایجاد، مدیریت، تجزیه و تحلیل کرده و همه انواع داده ها را تصویر می کند.

در این نوشته قصد داریم تا بیشتر در مورد این حوزه و ویژگی ها و امکاناتی که برای کاربران خود فراهم میکند بحث کنیم.

دکتر سعید جوی زاده 2

🔹 سیستم اطلاعات جغرافیایی

این سیستم ها به کاربران کمک می کند تا الگوها، روابط و مفاهیم جغرافیایی را بهتر درک کنند و از مزایایی شامل بهبود ارتباطات و کارایی در فعالیت های خود به اندازه مدیریت و تصمیم گیری بهتر بهره مند شوند.

این سیستم ها از هر اطلاعاتی که در مورد مکان باشد برای غنی کردن منابع خود استفاده می کنند این اطلاعات در دسته بندی های مختلفی از جمله موقعیت نقطه، نوع کاربری، آدرس، مالکیت، کد پستی و… قرار می گیرند.

دکتر سعید جوی زاده

انواع مختلفی از اطلاعات را می توان با استفاده از فناوری ‌سیستم اطلاعات جغرافیایی با هم مقایسه و همانند سنجی کرد، این اطلاعات می توانند از سطح تهسیلات افراد یک جامعه تا محل نهرهای موجود در یک باغ و مسیر خطوط برق موجود در یک شهر فراوانی داشته باشند. این قیاس برای پیدا کردن ارتباط بین ویژگی های مختلف انجام می شود. مثلا فرض کنید که در صورتی که اطلاعات مرتبط با جمعیت یک شهر بصورت دوره ای مورد بررسی قرار گرفته باشد و در قالب جداول موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی برای بررسی این شاخص ثبت شده باشد، پس از گذشت دوره یکساله می توان بررسی کرد که جمعیت شهر به سمت کاهش بوده و یا افزایش.

♦️ ساختار یک سیستم اطلاعات جغرافیایی

ساختار یک سیستم اطلاعات جغرافیایی
نمودار بخش های یک سیستم اطلاعات مکانی

۱- کاربران (مردم)

بخش اصلی هر سیستم اطلاعات جغرافیایی کاربر است که برای پاسخ سوالات مکانی خود از این سیستم‌ها استفاده می کند. افراد داده های مورد نیاز برای تشکیل جداول انواع سیستم اطلاعات جغرافیایی را جمع آوری می کنند و روش ها و عملگر های موجود در این سیستم ها را توسعه می دهند، سوالات هر بررسی را شناسایی می کنند و وضایف تحلیلی برای اجرا در GIS را تعریف می کنند.

۲- داده

دو نوع اصلی داده در سیستم اطلاعات جغرافیایی وجود دارد؛ رستری و برداری

  • داده های رستری بعنوان تصاویر الکترونیک ذخییره می شوند مثل عکس هایی که توسط یک سنجنده هوایی یا فضایی برداشت شده است.
داده

داده های برداری شامل ویژگی های فضایی (نقاط، خطوط و چندضلعی ها) عوارض و ویژگی های مربوط به اطلاعات توصیفی این عوارض هستند.

داده های برداری

۳- بررسی اطلاعات و روش ها

آنالیز و تجزیه و تحلیل داده ها فرآیند استفاده از داده های اطلاعات مکانی برای پاسخ دهی به سوالات مختلف است. روش های مختلفی در آنالیز داده های اطلاعات مکانی وجود دارد.

۴- سخت افزار

نرم افزار های GIS قابل نصب بر روی کامپیوترها و پردازنده هایی که حافظه و قدرت محاسباتی بالایی دارند هستند، چون داده های مکانی عموما اطلاعات زیادی را شامل می شوند که ذخیره و مدیریت آنها فضای زیادی را اشغال میکند.

سخت افزار

۵- نرم افزار

استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی نیاز به نرم افزارهای تخصصی دارد که متداولترین این نرم افزارها ArcGIS و QGIS است اما هر ارگان و سازمانی می تواند نرم افزار مورد نیاز خود را مطابق با ویژگی ها و شرایط موجود در محیط و فضای کاری خود نیز گسترش بدهد. برای افزایش کارایی این نوع برنامه ها می توان از قابلیت انواع زبان های برنامه نویسی، انواع نرم افزارهای مرتبط با پایگاه داده، بسته های آماری و… نیز استفاده کرد.

🔹 وظایف اصلی یک سیستم اطلاعات جغرافیایی

سیستم اطلاعات جغرافیایی یا GIS، داده‌ها را در قالب نقشه های اطلاعات روی هم می اندازد و یک پایگاه اطلاعاتی می سازد. با اتصال داده ها به جغرافیا، برنامه نویسی GIS به مردم کمک می کند تا چگونگی ارتباط داده ها با آن مکان خاص را درک کنند. شکل گیری داده ‌ها از نظر جغرافیایی می‌ تواند به افراد کمک کند تا الگوهایی را که تشخیص آن‌ ها در یک صفحه ‌گسترده بزرگ دشوار یا غیرممکن است، شناسایی کنند.

وظایف اصلی یک سیستم اطلاعات جغرافیایی

نقشه های GIS به روش های مختلفی از بررسی و رهگیری تغییرات آب و هوایی گرفته تا تجزیه و تحلیل الگوهای جرم و جنایت استفاده می شوند. بسیاری از شرکت ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده می کنند و امروزه فناوری GIS تقریباً در هر صنعت و سازمان دولتی ورود پیدا کرده است.

همچنین برنامه های GIS به شرکت های املاک و مستغلات و طراحان بناها کمک می کند تا مکان ها و قطعات را با هم مقایسه کنند و خبرنگاران از GIS برای نشان دادن مفاهیم به مخاطبان خود استفاده می کنند. داده های GIS همچنین می توانند به طور موثر کمپین های تبلیغاتی را هدفمند کنند و نیرو های پلیس محلی از GIS برای پیش بینی و تجزیه و تحلیل تحقیقات محلیشان استفاده می کنند. GIS همچنین با به نمایش در آوردن گسترش بیماری، سلامت و ایمنی عمومی را متحول کرده است.

GIS با ایجاد امکان مطرح کردن سؤالات پیچیده در مورد داده‌های مبتنی بر مکان، برای کسب‌ وکار ها و دولت ‌ها مفید است. تجزیه و تحلیل GIS از داده‌های مکانی-زمانی جهت ارائه ویژگی های بصری استفاده می ‌کند و به افراد کمک می‌کند تا بینش ‌های عمیق ‌تری نسبت به نقشه کاغذی یا روش های سنتی نسبت به عوارض و داده ها پیدا کنند به همین دلیل، GIS به ابزاری حیاتی برای واکنش به بلایای طبیعی و غیر طبیعی تبدیل شده است.

امروزه GIS در حال گسترش در حوزه های متنوعی از جمله باستان شناسی، آموزش و حمل و نقل است.

اگر مایلید بدانید که یک سیستم اطلاعات مکانی چطور می تواند به شما کمک کند، ما نمونه هایی از سوالاتی که این سیستم می تواند در حیطه الگوها، روندها و فضای اطراف به کاربران خود پاسخ دهد را در زیر دسته بندی کردیم:

۱- زمانی که شما به دنبال نزدیک ترین رستوران هستید و یا خیابات مورد نظر خود را رد میکنید و دنبال نزدیک ترین دور برگردان به محل فعلیتان هستید، GIS می تواند راه را به شما نشان دهد، این سیستم بهینه ترین مسیر از نظر حجم ترافیکی، آلودگی و… را به شما معرفی میکند.

جی آی اس

۲- در منابع طبیعی و حفاظتی می توان با بستن ردیاب های GPS به حیوانات مختلف، زیستگاه طبیعی و رفتارهای مختلف حیوانات را شناسایی کرد در این صورت یک پایگاه داده عظیم از انواع گونه های گیاهی و جانوری خواهیم داشت که می تواند بسیار سودمند باشد.

۳- اگر مایلید بدانید که زمین و عوارض در طی زمان های طولانی چه تغییراتی داشته اند، GIS به شما کمک میکند. این سیستم با جمع آوری و ثبت داده ها می تواند تغییرات یک عارضه در طول دوره زمانی معینی را بررسی کند و با تشخیص تغییرات ایجاد شده در طی زمان از رخداد بسیاری از بلاهای طبیعی و غیر طبیعی جلوگیری کند.

۴- اگر شما کارمند شرکتی هستید که می خواهید پروژه جدیدی را راه اندازی کنید، GIS بهترین ابزار برای ذخیره سازی داده های محیطی است و برای ارزیابی چشم انداز ها و بررسی های زیست محیطی برای درک تاثیر پروژه های مختلف بر زمین و زمین بر پروژه های مختلف به شما کمک میکند.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید