کاربرد GIS در محیط زیست

کاربرد GIS در محیط زیست

سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به عنوان یکی از ابزارهای پرکاربرد در علوم محیط زیست شناخته می‌شود. این سیستم‌ها قادر به جمع‌آوری، ذخیره، تحلیل، نمایش و به اشتراک گذاری اطلاعات مکانی هستند. در محیط زیست، GIS به عنوان یک ابزار اساسی برای مطالعه و مدیریت منابع طبیعی و همچنین بررسی و پایش تغییرات زیست محیطی به کار می‌رود.

استفاده از GIS در محیط زیست، امکان دسترسی سریع و آسان به اطلاعات مکانی مورد نیاز در هر زمان و مکانی را فراهم می‌کند. با استفاده از GIS، محققان و مدیران می‌توانند به راحتی اطلاعات مکانی مختلف را با هم ترکیب کرده و تحلیل کرده و در نتیجه تصمیمات بهتری در زمینه مدیریت منابع طبیعی و پایش تغییرات زیست محیطی بگیرند.

برخی از کاربردهای GIS در محیط زیست عبارتند از: تهیه نقشه‌های محیطی، تحلیل پوشش گیاهی، پایش تغییرات کاربری اراضی، پایش آلودگی هوا و آب، مدیریت منابع آبی، مدیریت حوضه آبریز، تحلیل پتانسیل خطرات محیطی و بحران‌های طبیعی، مدیریت پسماندها و تحلیل تأثیرات محیطی پروژه‌های توسعه ای.

با توجه به اهمیت وسیعی که GIS در محیط زیست دارد، یادگیری و بهره‌برداری از این سیستم‌ها برای دانشجویان و پژوهشگران در حوزه محیط زیست بسیار حیاتی است. به همین دلیل، آموزش GIS به عنوان یکی از مهارت‌های اساسی در حوزه محیط زیست، در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به عنوان یکی از دروس اصلی مطرح شده است.

شاید مهمترین نگرانی امروز همه ما حفاظت از محیط زندگی و تنفس ما باشد. مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی با ایجاد الگوهای نامنظم آب و هوایی که از تولید محصولات گرفته تا ذوب بی موقع یخچال های یخی تأثیر می گذارد ، ویرانی ایجاد می کند. جای نگرانی زیادی وجود دارد و قطعاً اقدامات فوری لازم است. این طور نیست که دنیا برای انجام اقدامات اصلاحی آماده نشده است ، اما ما باید کارهای بیشتری انجام دهیم و GIS می تواند به ما در رسیدن به آن کمک کند. GIS ابزاری قدرتمند است. این امر هر بخش را قادر می سازد تا عملکرد بهتری داشته باشد و محیط زیست نیز از این قاعده مستثنی نیست.

 

چگونه GIS می تواند کمک کند

فعالیتهای انسانی و گرم شدن کره زمین به سرعت در تخریب محیط زیست ، کاهش سطح یخچالهای طبیعی ، رشد در اندازه دریاچه یخچالی ، بارندگی بی سابقه ، تغییر در کاربری اراضی و پوشش زمین ، تخریب جنگل ، سیلاب و طغیان دریاچه یخبندان ، رانش زمین و کمبود محصولات کشاورزی نقش دارد. تولید از جمله بسیاری از مشکلات ناشی از تغییرات محیطی است. این موضوعات نیاز به نظارت و نظارت به موقع دارند. نظارت م ofثر بر محیط زیست و درک بهتر از آن نیاز به اطلاعات و داده های ارزشمندی دارد که می توان از طریق استفاده از فناوری های فضایی مانند سنجش از دور و GIS استخراج کرد.

GIS می تواند برای تجزیه و تحلیل و برنامه ریزی داده های محیطی به طور موثر استفاده شود. این امکان مشاهده و درک بهتر ویژگیهای فیزیکی و روابطی را که در یک شرایط مهم محیطی تأثیرگذار هستند ، فراهم می کند. برای تعیین پارامترهای مختلف محیطی و تجزیه و تحلیل تأثیرات ، از جمله شیب تند دامنه ها ، جنبه ها و پوشش گیاهی ، می توان مشاهده و روی هم قرار گرفت.

GIS همچنین می تواند عکس های هوایی را نمایش و تحلیل کند. اطلاعات دیجیتالی را می توان روی عکس ها همپوشانی کرد تا دیدگاه آشناتر از مناظر و داده های مرتبط به تحلیلگران داده های محیطی ارائه شود. GIS می تواند یک دیدگاه مقایسه ای سریع از خطرات (مناطق بسیار مستعد) و خطرات (مناطقی که احتمال خطر بالایی دارد) و مناطقی که باید از آنها محافظت شود ، ارائه دهد.

با تکمیل تجزیه و تحلیل داده ها ، GIS می تواند در برنامه ریزی موثر و مدیریت خطرات و خطرات زیست محیطی کمک کند. به منظور برنامه ریزی و نظارت بر مشکلات زیست محیطی ، ارزیابی خطرات و خطرات پایه و اساس تصمیمات برنامه ریزی و فعالیت های تخفیف قرار می گیرد. GIS از فعالیتها در ارزیابی ، نظارت و کاهش محیط زیست پشتیبانی می کند و همچنین می تواند برای تولید مدلهای زیست محیطی مورد استفاده قرار گیرد.

GIS می تواند به کاهش خطرات و برنامه ریزی های آینده ، آلودگی و کنترل هوا ، مدیریت حوادث ، مدیریت آتش سوزی جنگل ها ، مدیریت منابع طبیعی ، مدیریت فاضلاب ، نشت روغن و اقدامات درمانی آن و غیره کمک کند.

GIS در مدیریت بلایا

مدل سازی از طریق سیستم های هشدار زودهنگام یا استفاده از سیستم های پشتیبانی تصمیم برای درک اینکه کدام فاجعه بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرد یا کدام منطقه را تحت تأثیر قرار می دهد ، GIS می تواند تا حد زیادی به کاهش خطرات یک فاجعه کمک کند. با استفاده از GIS ، آمادگی می تواند بهتر باشد ، تلاش می تواند بیشتر باشد و پاسخ سریعتر باشد. GIS تیم های پاسخ را قادر می سازد تا آگاهی از موقعیت ، تعامل با مردم و درک تأثیر رویداد را کسب کنند. از آنجا که GIS منجر به شناسایی بهتر مناطق آسیب دیده و افراد می شود ، بهبودی آسان تر و سریعتر می شود.

در گذشته نه چندان دور ، هند پیشرفت چشمگیری در سیستم های هشدار بلایای طبیعی داشته است – اعلان سیکلون ، هشدارهای سونامی منطقه ای یا سیستم هشدار باران شدید / سیل. مرکز هشدار زودرس سونامی هند مستقر در حیدرآباد در ارائه هشدارهای دقیق موفق بوده است. به دلیل پیش بینی های به موقع ، آمادگی ها بهتر بوده است ، حتی منجر به تخلیه به موقع و در نتیجه تلفات جانی نشده است.

GIS در پایش کیفیت هوا 

نظارت بر کیفیت هوا به بخشی مهم از زندگی سالم تبدیل شده است و GIS در اینجا نیز می تواند نقش بسیار مهمی داشته باشد. یک سیستم عامل یکپارچه GIS با استفاده از سنسورها و اینترنت اشیا برای نظارت بر کیفیت هوا ، تجزیه و تحلیل و برنامه ریزی ، می تواند سطح PM را در مناطق مختلف شهر به طور دقیق پیش بینی کند. همچنین می تواند به شما بگوید که کدام مناطق برای همه ، به ویژه بیماران آسم ، خطرناک ترین یا خطرناکترین مناطق هستند. این تجزیه و تحلیل می تواند به افسران میدانی کمک کند تا به موقع برای اصلاح کیفیت هوا اقدامات اصلاحی انجام دهند. مشارکت شهروندان نیز در حال تبدیل شدن به بخش مهمی از چنین برنامه هایی است. با استفاده از برنامه های تلفن همراه ، شهروندان همچنین می توانند مقامات را آگاه کنند که کدام مناطق نیاز به توجه فوری دارند.

GIS در مدیریت آتش سوزی جنگل ها

آتش سوزی باعث خسارات زیادی به گیاهان و جانوران می شود. اولین راهکار برای دفاع از جنگل ها در برابر آتش سوزی ، جلوگیری از آن است. GIS پتانسیل خود را در مدیریت آتش سوزی جنگل ثابت کرده است. برنامه های مختلف GIS در مدیریت آتش سوزی جنگل وجود دارد که مهمترین آنها تولید نقشه خطر ، شبیه سازی آتش جنگل و مدیریت منابع است. شبیه سازی به خودی خود نقش اصلی در مدیریت آتش سوزی جنگل دارد. GIS برای مدیریت آتش سوزی جنگل از لایه های اطلاعاتی مختلفی مانند مدل Digital Elevation (DEM) و شاخص اشتعال به همراه مدل های مختلف استفاده می کند.

GIS در مدیریت منابع طبیعی

GIS به شناسایی تأثیر رفتار انسان بر منابع طبیعی کمک می کند و منجر به استفاده موثرتر از آن می شود. داده های مربوط به منابع طبیعی را می توان از طریق سنجش از دور ، عکسبرداری هوایی یا تصاویر ماهواره ای جمع آوری کرد و سپس با استفاده از فناوری GIS نقشه برداری کرد. کاربرد عمده GIS در مدیریت منابع طبیعی مقابله با مسائل زیست محیطی مانند سیل ، رانش زمین ، فرسایش خاک ، خشکسالی ، زلزله و غیره است. در مورد تغییر سطح زمین بین دوره های زمانی اطلاعات به دست آمده از GIS به مطالعه مناطق خاص کمک می کند و نظارت می تواند در مناطق اطراف آن انجام شود. این اطلاعات مربوط به شرایط زیست محیطی و سیاست ، از جمله برنامه های حفاظت را فراهم می کند.نقشه ها در GIS اطلاعات مکان و منابع فعلی را فراهم می کنند.

همراه با برنامه های فوق الذکر ، GIS می تواند به طور موثر  در مدیریت فاضلاب ، ریختن روغن ، تصفیه فاضلاب و غیره کمک کند. اطلاعات مکانی تقریباً در هر صنعت به نتایج بهتر منجر می شود و GIS اطلاعات مکانی بسیار ارزشمندی را فراهم می کند که تصمیم گیری را برتر و بسیار پربار می کند. مزایایی که GIS می تواند به همراه داشته باشد تنها به دلیل توانایی انسان در نوآوری و مهار محدود می شود. همه ما باید خود را وقف حفظ محیط زیست خود کنیم و فناوری هایی مانند GIS می توانند بهترین دوستان ما برای این منظور باشند.

کاربرد GIS در محیط زیست، آموزش GIS در محیط زیست، کتاب GIS در محیط زیست،شیراز،تهران،موسسه علمی تحقیقاتی،دکتر سعید جوی زاده،سعید جوی زاده، کارگاه GIS در محیط زیست، دوره GIS در محیط زیست، جزوه GIS در محیط زیست، اصول GIS در محیط زیست، درس GIS در محیط زیست، واحد GIS در محیط زیست، آموزش کاربردی GIS در محیط زیست، فیلم GIS در محیط زیست، فایل صوتی GIS در محیط زیست، پاورپوینت GIS در محیط زیست، فایل پی دی اف  GIS در محیط زیست، مشاوره GIS در محیط زیست، انجام پروژه  GIS در محیط زیست،