سیستمهای موقعیتیابی جهانی GPS، GLONASS، Galileo و COMPASS
برای مقایسه سیستمهای موقعیتیابی جهانی GPS، GLONASS، Galileo و COMPASS (که به نام BeiDou نیز شناخته میشود)، میتوانیم به جنبههای مختلف مانند مالکیت، پوشش، دقت، تعداد ماهوارهها، کاربردها و ویژگیهای فنی آنها بپردازیم. در ادامه، یک مقایسه جامع و مختصر ارائه شده است:
۱. مالکیت و کشور سازنده
- GPS (Global Positioning System): ایالات متحده آمریکا (تحت مدیریت وزارت دفاع آمریکا).
- GLONASS (Global Navigation Satellite System): روسیه (تحت مدیریت آژانس فضایی روسیه).
- Galileo: اتحادیه اروپا (تحت مدیریت آژانس فضایی اروپا و کمیسیون اروپا).
- BeiDou (COMPASS): چین (تحت مدیریت سازمان ملی فضایی چین).
۲. پوشش جهانی
- GPS: پوشش جهانی با 31 ماهواره فعال (تا سال 2025). در سراسر جهان قابل استفاده است.
- GLONASS: پوشش جهانی با 24 ماهواره فعال. عملکرد بهتری در عرضهای جغرافیایی بالا (مثل مناطق قطبی) دارد.
- Galileo: پوشش جهانی با 26 ماهواره فعال (تا سال 2025). طراحی شده برای ارائه خدمات با دقت بالا.
- BeiDou: پوشش جهانی با بیش از 45 ماهواره (شامل ماهوارههای منطقهای و جهانی). تمرکز اولیه روی آسیا-اقیانوسیه بود، اما اکنون جهانی است.
۳. دقت
- GPS: دقت استاندارد حدود 5 متر برای کاربران غیرنظامی. با فناوریهای پیشرفته (مثل DGPS یا RTK) به چند سانتیمتر میرسد.
- GLONASS: دقت استاندارد حدود 5-10 متر. در ترکیب با GPS دقت بهتری ارائه میدهد.
- Galileo: دقت استاندارد حدود 1 متر برای کاربران غیرنظامی و تا چند سانتیمتر برای سرویسهای پیشرفته (مثل سرویس تجاری با دقت بالا).
- BeiDou: دقت استاندارد حدود 2-4 متر. برای کاربران مجاز (نظامی یا تجاری) دقت تا چند سانتیمتر.
۴. تعداد ماهوارهها و پیکربندی صورت فلکی
- GPS: 31 ماهواره در 6 صفحه مداری (ارتفاع تقریبی 20,200 کیلومتر).
- GLONASS: 24 ماهواره در 3 صفحه مداری (ارتفاع تقریبی 19,100 کیلومتر).
- Galileo: 26 ماهواره فعال در 3 صفحه مداری (ارتفاع تقریبی 23,222 کیلومتر).
- BeiDou: بیش از 45 ماهواره (ترکیبی از ماهوارههای MEO، GEO و IGSO) در ارتفاعات مختلف.
۵. فرکانسها و سیگنالها
- GPS: از باندهای L1، L2 و L5 استفاده میکند. سیگنالهای جدید (L5) برای دقت و مقاومت بهتر در برابر تداخل.
- GLONASS: از باندهای L1 و L2 استفاده میکند و از روش FDMA (تقسیم فرکانس) بهره میبرد، برخلاف GPS که از CDMA استفاده میکند.
- Galileo: از باندهای E1، E5a، E5b و E6 استفاده میکند. سیگنالهای متنوع برای خدمات عمومی و تجاری.
- BeiDou: از باندهای B1، B2 و B3 استفاده میکند. پشتیبانی از سیگنالهای دوگانه برای بهبود دقت.
۶. کاربردها
- GPS: گستردهترین استفاده در ناوبری، نقشهبرداری، نظامی، حملونقل و برنامههای تجاری.
- GLONASS: بیشتر در روسیه و مناطق شمالی استفاده میشود، اما در دستگاههای ترکیبی با GPS نیز رایج است.
- Galileo: طراحی شده برای کاربردهای غیرنظامی با تمرکز بر دقت بالا، از جمله هوانوردی، حملونقل و امداد و نجات.
- BeiDou: کاربردهای گسترده در آسیا، نظامی، لجستیک، کشاورزی دقیق و خدمات امداد و نجات.
۷. ویژگیهای خاص
- GPS: قدیمیترین و پرکاربردترین سیستم. قابلیت اطمینان بالا و سازگاری با اکثر دستگاهها.
- GLONASS: عملکرد قوی در عرضهای جغرافیایی بالا. اغلب در ترکیب با GPS برای دقت بهتر استفاده میشود.
- Galileo: ارائه خدمات SAR (جستجو و نجات) و سرویسهای تجاری با دقت بالا. مستقل از کنترل نظامی.
- BeiDou: قابلیت ارسال پیام کوتاه (SMS) از طریق ماهوارهها و تمرکز بر خدمات منطقهای در آسیا.
۸. مزایا و معایب
- GPS:
- مزایا: پوشش جهانی، قابلیت اطمینان بالا، پذیرش گسترده.
- معایب: وابستگی به کنترل نظامی آمریکا، دقت کمتر در مقایسه با Galileo برای کاربران غیرنظامی.
- GLONASS:
- مزایا: عملکرد خوب در مناطق قطبی، مکمل GPS.
- معایب: دقت کمتر در مقایسه با Galileo و BeiDou، تعداد کمتر گیرندههای مستقل.
- Galileo:
- مزایا: دقت بالا، خدمات غیرنظامی، مستقل از کنترل نظامی.
- معایب: هنوز در حال تکمیل پوشش و پذیرش جهانی.
- BeiDou:
- مزایا: دقت بالا، خدمات متنوع (مثل پیامرسانی)، پوشش قوی در آسیا.
- معایب: پذیرش جهانی کمتر نسبت به GPS، پیچیدگی در ادغام با دستگاهها.
۹. وضعیت فعلی (تا جولای 2025)
- GPS: کاملاً عملیاتی، با بهروزرسانیهای مداوم (مانند ماهوارههای نسل سوم).
- GLONASS: عملیاتی، اما با تمرکز کمتر روی توسعه جهانی در مقایسه با Galileo و BeiDou.
- Galileo: در حال گسترش و بهبود خدمات، با هدف ارائه بالاترین دقت برای کاربران غیرنظامی.
- BeiDou: کاملاً عملیاتی با شبکهای گسترده، بهویژه در آسیا و اقیانوسیه.
نتیجهگیری
- اگر به دنبال پذیرش جهانی و سازگاری گسترده هستید، GPS همچنان بهترین گزینه است.
- برای مناطق با عرض جغرافیایی بالا یا کاربردهای ترکیبی، GLONASS مکمل خوبی است.
- اگر دقت بالا و استقلال از کنترل نظامی برای شما مهم است، Galileo انتخاب بهتری است.
- برای کاربران در آسیا یا کسانی که به خدمات پیشرفته (مثل پیامرسانی ماهوارهای) نیاز دارند، BeiDou گزینهای قوی است.
در بسیاری از دستگاههای مدرن، ترکیب این سیستمها (مثل GPS+GLONASS یا GPS+Galileo) برای دستیابی به دقت و قابلیت اطمینان بالاتر استفاده میشود. اگر سوال یا نیاز به جزئیات بیشتری دارید، اطلاع دهید!
مقایسه سیستمهای موقعیتیابی جهانی: GPS، GLONASS، Galileo و BeiDou (COMPASS)
چکیده
سیستمهای ناوبری ماهوارهای جهانی (GNSS) بهعنوان ستون فقرات فناوری موقعیتیابی مدرن، نقش کلیدی در کاربردهای نظامی، تجاری و روزمره ایفا میکنند. این مقاله به مقایسه جامع چهار سیستم اصلی GNSS، یعنی GPS (ایالات متحده)، GLONASS (روسیه)، Galileo (اتحادیه اروپا) و BeiDou (COMPASS) (چین) میپردازد. مقایسه از منظرهای فنی، تکنولوژیکی، کشورهای سازنده، دقت، ارائه خدمات و فناوریهای بهکاررفته انجام شده است. با استفاده از مقالات بهروز جهانی و تحلیل دادههای فنی، این مطالعه نشان میدهد که هر سیستم ویژگیها و مزایای خاص خود را دارد و انتخاب سیستم مناسب به نیازهای کاربر، منطقه جغرافیایی و کاربرد موردنظر بستگی دارد. نتایج این مقایسه در قالب جداول و تحلیلهای دقیق ارائه شده و در نهایت، پیشنهادهایی برای استفاده ترکیبی از این سیستمها برای بهبود دقت و قابلیت اطمینان ارائه میگردد.
مقدمه
سیستمهای ناوبری ماهوارهای جهانی (GNSS) از مجموعهای از ماهوارهها تشکیل شدهاند که موقعیت جغرافیایی (طول، عرض و ارتفاع) را با دقت بالا ارائه میدهند. این سیستمها با ارسال سیگنالهای رادیویی به گیرندههای زمینی، امکان موقعیتیابی، ناوبری و زمانبندی (PNT) را فراهم میکنند. چهار سیستم اصلی GNSS که در حال حاضر عملیاتی هستند عبارتند از: GPS (ایالات متحده)، GLONASS (روسیه)، Galileo (اتحادیه اروپا) و BeiDou (چین). هر یک از این سیستمها توسط کشورهای مختلف توسعه یافته و ویژگیهای منحصربهفردی دارند که آنها را برای کاربردهای خاص مناسب میسازد.
این مقاله با هدف ارائه یک مقایسه جامع و دقیق، این چهار سیستم را از جنبههای مختلف بررسی میکند. در بخشهای بعدی، ابتدا به کشورهای سازنده و تاریخچه توسعه هر سیستم پرداخته میشود، سپس جنبههای فنی، تکنولوژیکی، دقت و خدمات ارائهشده تحلیل میگردد. در پایان، جداول مقایسهای و نتیجهگیری ارائه شده و منابع مورد استفاده به سبک APA ذکر میشوند.
1. کشورهای سازنده و تاریخچه توسعه
1.1 GPS (ایالات متحده)
سیستم موقعیتیابی جهانی (GPS) توسط وزارت دفاع ایالات متحده (DoD) توسعه یافته و در سال 1978 با پرتاب اولین ماهواره آغاز به کار کرد. این سیستم در ابتدا برای مقاصد نظامی طراحی شد، اما از سال 1980 برای استفاده غیرنظامی نیز آزاد شد. تا سال 1995، GPS به پوشش جهانی دست یافت و اکنون با بیش از 31 ماهواره فعال، پرکاربردترین سیستم GNSS در جهان است.
1.2 GLONASS (روسیه)
GLONASS (سیستم ناوبری ماهوارهای جهانی) توسط اتحاد جماهیر شوروی در دهه 1970 توسعه یافت و پس از فروپاشی شوروی، توسط روسیه ادامه یافت. این سیستم در سال 1995 به پوشش جهانی رسید، اما در اواخر دهه 1990 به دلیل مشکلات مالی با کاهش تعداد ماهوارهها مواجه شد. با سرمایهگذاری دولت روسیه در زمان ولادیمیر پوتین، GLONASS در سال 2011 دوباره بهطور کامل عملیاتی شد و اکنون با 24 ماهواره فعال است.
1.3 Galileo (اتحادیه اروپا)
Galileo توسط اتحادیه اروپا و آژانس فضایی اروپا (ESA) توسعه یافته و هدف آن ارائه سیستمی مستقل از کنترل نظامی است. این پروژه در سال 2003 آغاز شد و اولین خدمات آن در سال 2016 ارائه گردید. تا سال 2025، Galileo با 26 ماهواره فعال، یکی از دقیقترین سیستمهای GNSS برای کاربران غیرنظامی محسوب میشود.
1.4 BeiDou (COMPASS) (چین)
BeiDou، که به نام COMPASS نیز شناخته میشود، توسط سازمان ملی فضایی چین (CNSA) توسعه یافته است. این سیستم از سال 2000 با تمرکز بر منطقه آسیا-اقیانوسیه آغاز شد و در سال 2020 به پوشش جهانی دست یافت. BeiDou با بیش از 45 ماهواره (شامل ماهوارههای MEO، GEO و IGSO) یکی از پیشرفتهترین سیستمهای GNSS است.
2. مقایسه فنی
2.1 تعداد و پیکربندی ماهوارهها
-
GPS: 31 ماهواره در 6 صفحه مداری با ارتفاع تقریبی 20,200 کیلومتر. ماهوارهها بهگونهای طراحی شدهاند که حداقل 4 ماهواره در هر نقطه از زمین قابل مشاهده باشند.
-
GLONASS: 24 ماهواره در 3 صفحه مداری با ارتفاع 19,100 کیلومتر. طراحی این سیستم برای عرضهای جغرافیایی بالا بهینه شده است.
-
Galileo: 26 ماهواره در 3 صفحه مداری با ارتفاع 23,222 کیلومتر. این سیستم برای ارائه دقت بالا و خدمات غیرنظامی طراحی شده است.
-
BeiDou: بیش از 45 ماهواره در مدارهای مختلف (MEO، GEO و IGSO). ترکیب این مدارها امکان ارائه خدمات متنوع و پوشش قوی در آسیا را فراهم میکند.
2.2 روشهای دسترسی چندگانه
-
GPS: از روش دسترسی چندگانه با تقسیم کد (CDMA) استفاده میکند، که در آن ماهوارهها از فرکانسهای یکسان اما کدهای متفاوت برای ارسال سیگنال استفاده میکنند.
-
GLONASS: از روش دسترسی چندگانه با تقسیم فرکانس (FDMA) استفاده میکند، که امکان ارتباط بین ماهوارهها در یک صفحه مداری را فراهم میسازد، اما پیچیدگی گیرندهها را افزایش میدهد.
-
Galileo: مشابه GPS، از CDMA استفاده میکند، اما با سیگنالهای پیشرفتهتر برای بهبود دقت و مقاومت در برابر تداخل.
-
BeiDou: از CDMA استفاده میکند و سیگنالهای چندگانه در باندهای مختلف (B1، B2، B3) ارائه میدهد که امکان ادغام با سایر سیستمها را تسهیل میکند.
2.3 فرکانسهای سیگنال
-
GPS: باندهای L1 (1575.42 مگاهرتز)، L2 (1227.60 مگاهرتز) و L5 (1176.45 مگاهرتز). باند L5 برای کاربردهای با دقت بالا و هوانوردی طراحی شده است.
-
GLONASS: باندهای L1 (1598.06–1609.31 مگاهرتز) و L2 (1242.94–1251.69 مگاهرتز). اخیراً سیگنالهای CDMA نیز به سیستم اضافه شدهاند.
-
Galileo: باندهای E1 (1575.42 مگاهرتز)، E5a (1176.45 مگاهرتز)، E5b (1207.14 مگاهرتز) و E6 (1278.75 مگاهرتز). این باندهای متنوع امکان ارائه خدمات چندگانه را فراهم میکنند.
-
BeiDou: باندهای B1 (1561.098 مگاهرتز)، B2 (1207.14 مگاهرتز) و B3 (1268.52 مگاهرتز). این سیستم از سیگنالهای دوگانه برای بهبود دقت استفاده میکند.
3. تکنولوژیهای بهکاررفته
3.1 GPS
GPS از فناوریهای پیشرفتهای مانند تکنیکهای PPP (Precise Point Positioning) و RTK (Real-Time Kinematic) برای دستیابی به دقت در حد سانتیمتر استفاده میکند. ماهوارههای نسل سوم GPS (Block III) دارای سیگنالهای قویتر و مقاومت بیشتر در برابر تداخل هستند.
3.2 GLONASS
GLONASS از فناوری FDMA بهره میبرد که اگرچه در مقایسه با CDMA پیچیدگی بیشتری دارد، اما امکان عملکرد بهتر در عرضهای جغرافیایی بالا را فراهم میکند. ماهوارههای نسل جدید GLONASS-K از سیگنالهای CDMA نیز پشتیبانی میکنند.
3.3 Galileo
Galileo از فناوریهای فرکانس دوگانه برای بهبود دقت و کاهش خطاها استفاده میکند. این سیستم همچنین از خدمات SAR (Search and Rescue) پشتیبانی میکند که برای عملیات نجات حیاتی است. فناوریهای پیشرفته Galileo شامل سیگنالهای رمزنگاریشده برای خدمات تجاری است.
3.4 BeiDou
BeiDou از ترکیب مدارهای مختلف (MEO، GEO، IGSO) و فناوریهای پیشرفته مانند ارتباط دوطرفه (ارسال پیام کوتاه) بهره میبرد. این سیستم همچنین با فناوریهای هوش مصنوعی و اینترنت اشیا (IoT) ادغام شده و برای کاربردهای نوین مناسب است.
4. دقت موقعیتیابی
4.1 GPS
دقت استاندارد GPS برای کاربران غیرنظامی حدود 5 متر است. با استفاده از تکنیکهای پیشرفته مانند PPP یا RTK، دقت به چند سانتیمتر میرسد. برای کاربران نظامی، دقت بسیار بالاتر است.
4.2 GLONASS
دقت GLONASS در شرایط استاندارد بین 5 تا 10 متر است. این سیستم در عرضهای جغرافیایی بالا (مانند مناطق قطبی) عملکرد بهتری دارد و در ترکیب با GPS دقت بهبود مییابد.
4.3 Galileo
Galileo با دقت استاندارد حدود 1 متر برای کاربران غیرنظامی، یکی از دقیقترین سیستمهای GNSS است. برای خدمات تجاری، دقت تا چند سانتیمتر قابل دستیابی است.
4.4 BeiDou
دقت BeiDou در منطقه آسیا-اقیانوسیه بین 2 تا 3.6 متر و در سایر نقاط جهان حدود 10 متر است. برای کاربران نظامی یا تجاری، دقت به چند سانتیمتر میرسد.
5. ارائه خدمات
5.1 GPS
-
خدمات عمومی (SPS): رایگان برای کاربران غیرنظامی با دقت استاندارد.
-
خدمات نظامی (PPS): رمزنگاریشده با دقت بالا.
-
کاربردها: ناوبری، نقشهبرداری، کشاورزی دقیق، مدیریت ناوگان.
5.2 GLONASS
-
خدمات عمومی: رایگان با دقت استاندارد.
-
خدمات نظامی: برای مقاصد نظامی روسیه.
-
کاربردها: ناوبری در عرضهای جغرافیایی بالا، ردیابی، هواشناسی.
5.3 Galileo
-
سرویس باز (OS): رایگان با دقت بالا (حدود 1 متر).
-
سرویس تجاری (CS): با دقت بالاتر و خدمات رمزنگاریشده.
-
سرویس SAR: برای عملیات جستجو و نجات.
-
کاربردها: هوانوردی، حملونقل، امداد و نجات.
5.4 BeiDou
-
خدمات عمومی: رایگان با دقت استاندارد.
-
خدمات نظامی: برای ارتش چین.
-
ارتباط دوطرفه: امکان ارسال پیامهای کوتاه.
-
کاربردها: ناوبری، لجستیک، کشاورزی دقیق، پروژههای “یک کمربند، یک راه”.
6. مقایسه جدولی
معیار |
GPS |
GLONASS |
Galileo |
BeiDou |
---|---|---|---|---|
کشور سازنده |
ایالات متحده |
روسیه |
اتحادیه اروپا |
چین |
سال شروع عملیات جهانی |
1995 | 2011 | 2016 | 2020 |
تعداد ماهوارهها (2025) |
31 | 24 | 26 | 45+ |
صفحات مداری |
6 | 3 | 3 |
ترکیبی (MEO، GEO، IGSO) |
روش دسترسی چندگانه |
CDMA |
FDMA/CDMA |
CDMA |
CDMA |
باندهای فرکانس |
L1, L2, L5 |
L1, L2 |
E1, E5a, E5b, E6 |
B1, B2, B3 |
دقت استاندارد (غیرنظامی) |
~5 متر |
~5-10 متر |
~1 متر |
~2-10 متر |
دقت پیشرفته (PPP/RTK) |
چند سانتیمتر |
چند سانتیمتر |
چند سانتیمتر |
چند سانتیمتر |
خدمات اصلی |
SPS, PPS |
عمومی, نظامی |
OS, CS, SAR |
عمومی, نظامی, ارتباط دوطرفه |
کاربردهای اصلی |
ناوبری, نقشهبرداری, کشاورزی |
ناوبری در عرضهای بالا, ردیابی |
هوانوردی, امداد و نجات |
ناوبری, لجستیک, IoT |
مزایا |
پذیرش جهانی, قابلیت اطمینان |
عملکرد در عرضهای بالا |
دقت بالا, مستقل از نظامی |
ارتباط دوطرفه, پوشش قوی آسیا |
معایب |
وابستگی به نظامی |
دقت کمتر در برخی مناطق |
پذیرش جهانی محدود |
پیچیدگی ادغام |
7. تحلیل و بحث
7.1 مزایا و معایب
-
GPS: به دلیل پذیرش جهانی و تعداد بالای ماهوارهها، قابل اعتماد و پرکاربرد است. با این حال، وابستگی به کنترل نظامی ایالات متحده میتواند در شرایط بحرانی محدودیت ایجاد کند.
-
GLONASS: عملکرد قوی در عرضهای جغرافیایی بالا و امکان ادغام با GPS از نقاط قوت آن است. اما دقت کمتر و پیچیدگی FDMA از معایب آن هستند.
-
Galileo: دقت بالا و استقلال از کنترل نظامی، آن را برای کاربردهای غیرنظامی ایدهآل میکند. اما پذیرش جهانی آن هنوز کامل نیست.
-
BeiDou: قابلیت ارتباط دوطرفه و پوشش قوی در آسیا از ویژگیهای منحصربهفرد آن است. با این حال، ادغام با دستگاههای جهانی همچنان چالشبرانگیز است.
7.2 یکپارچگی سیستمها
امروزه بسیاری از گیرندههای GNSS از ترکیب سیگنالهای GPS، GLONASS، Galileo و BeiDou استفاده میکنند تا دقت و قابلیت اطمینان را افزایش دهند. این یکپارچگی بهویژه در مناطقی با موانع طبیعی یا مصنوعی (مانند شهرهای پر از آسمانخراش) مفید است.
8. نتیجهگیری
هر یک از سیستمهای GNSS ویژگیها و نقاط قوت خاص خود را دارند. GPS به دلیل پذیرش جهانی و سابقه طولانی، همچنان پرکاربردترین سیستم است. GLONASS در عرضهای جغرافیایی بالا عملکرد بهتری دارد و مکمل خوبی برای GPS است. Galileo با دقت بالا و استقلال از کنترل نظامی، گزینهای ایدهآل برای کاربردهای غیرنظامی است. BeiDou با قابلیتهای نوین مانند ارتباط دوطرفه و پوشش قوی در آسیا، بهسرعت در حال تبدیل شدن به یک رقیب جدی است.
برای کاربران، انتخاب سیستم مناسب به عواملی مانند منطقه جغرافیایی، نوع کاربرد و نیاز به دقت بستگی دارد. استفاده ترکیبی از این سیستمها میتواند بهترین نتیجه را از نظر دقت و قابلیت اطمینان ارائه دهد. تحقیقات آینده باید بر بهبود ادغام این سیستمها و توسعه فناوریهای جدید برای کاهش خطاها و افزایش کارایی تمرکز کند.
9. منابع (APA)
-
Aratracker. (n.d.). سیستم ردیابی جهانی GPS، GLONASS، BeiDou و Galileo و مزایای استفاده همزمان. Retrieved from https://aratracker.com
-
Kalatik. (2018, June 9). انواع تکنولوژیهای مکانیابی با بررسی امکانات مختلف آن. Retrieved from https://kalatik.com
-
Wizerco. (2021, November 24). سیستم GLONASS چیست و چگونه کار میکند. Retrieved from https://wizerco.com
-
Fatehangps. (2024, June 29). انواع سیستم موقعیتیاب جهانی و بررسی امکانات و تکنولوژی بهکاررفته در آن. Retrieved from https://fatehangps.com
-
Radargps. (2021, June 6). سیستم موقعیتیاب روسی گلوناس GLONASS رقیب دیرینه GPS. Retrieved from https://radargps.org
-
Toluearyan. (n.d.). چگونه یک جیپیاس مناسب انتخاب کنیم؟. Retrieved from https://toluearyan.com
-
Itwiki. (2015, March 31). سیستم موقعیتیابی جهانی (GPS) و سه رقیب اصلی آن. Retrieved from https://itwiki.ir
-
Sumnic. (2018, July 20). سیستمهای موقعیتیاب. Retrieved from https://sumnic.com
-
Wikipedia. (2009, May 23). ناوبری ماهوارهای. Retrieved from https://fa.wikipedia.org
-
Wikipedia. (2005, February 16). Satellite navigation. Retrieved from https://en.wikipedia.org
-
Ufinder. (2022, November 19). GPS چیست؟ معرفی کامل سیستم ناوبری ماهوارهای جیپیاس. Retrieved from https://ufinder.net
-
Tragle. (2024, July 31). بررسی سیستم موقعیتیاب بیدو (BeiDou)، رقیب چینی GPS. Retrieved from https://tragle.shop
-
GPSkhodro. (2020, June 20). سیستم GLONASS چیست؟. Retrieved from https://gpskhodro.com
-
Hiromap. (2024, June 22). گیرندههای جیپیاس (GPS) چیست؟ کاربردهای آن کدامند؟. Retrieved from https://hiromap.com
-
Medium. (2024, June 8). بهترین ردیاب خودرو خارجی کدام است؟ (مقایسه برندهای مختلف). Retrieved from https://medium.com
-
Digiato. (2015, January 16). GLONASS ابزاری مشابه GPS که شاید از وجودش هم مطلع نبودید. Retrieved from https://digiato.com
-
Tumblr. (n.d.). تفاوت ردیابهای GPS و GNSS. Retrieved from https://www.tumblr.com
-
Mil.blogsky. (2009, June 3). بررسی سیستمهای ناوبری ماهوارهای (GNSS). Retrieved from https://mil.blogsky.com
-
Electroshopping. (2018, January 9). معرفی انواع سیستمهای مکانیاب ماهوارهای در دنیا. Retrieved from https://electroshopping.ir
-
Tragle. (2024, July 6). سیستم ناوبری GLONASS؛ رقیب قدرتمند GPS را بشناسید!. Retrieved from https://tragle.shop
-
Radargps. (2021, July 11). همه چیز درباره سیستم موقعیتیاب اروپایی Galileo. Retrieved from https://radargps.org
-
Carriot. (2022, April 20). تکنولوژی GLONASS چیست؟. Retrieved from https://carriot.ir
-
Shelerco. (2019, November 15). سیستم موقعیتیاب جهانی (GPS). Retrieved from https://shelerco.com
-
Iranrahyab. (2020, June 28). فناوری GLONASS چیست و چه کاربردی دارد؟. Retrieved from https://iranrahyab.com
بدون دیدگاه