طول جریان

طول جریان فاصله یا فاصله وزنی در امتداد مسیر جریان، بالادست یا پایین دست است. می توان از آن برای محاسبه طول طولانی ترین مسیر جریان استفاده کرد. طول جریان بالادست طولانی ترین فاصله در طول مسیر جریان از هر سلول تا بالای تقسیم زهکشی است. طول جریان پایین دست، مسیری است که در طول مسیر جریان از هر سلول تا سینک یا خروجی در لبه ناحیه نقشه برداری وجود دارد. طول جریان بالادست اغلب برای محاسبه زمان غلظت جریان در یک حوضه آبریز استفاده می شود که برای مدل سازی رواناب سطحی بسیار مفید است. شکل های  7-22 a و  7-22 b  به ترتیب نقشه طول جریان بالادست و پایین دست را نشان می دهند که از DEM بدون فرورفتگی ایجاد شده در کادر 7-1 مشتق شده است.

مرزآبریز

حوضه آبریز منطقه ای است که آب و سایر مواد را به خروجی مشترک تخلیه می کند. به آن حوضچه زهکشی، حوضه، حوضه یا منطقه مشارکتی نیز گفته می شود. تمام زمین ها در حوضه آبریز یا در دیگری قرار دارند. مرزهای آبگیر بستگی به توپوگرافی دارد، اما می توان برای نشان دادن قسمتهای کوچکتر حوضه های بزرگتر بر اساس مکان های انتخاب نقاط ریزش، ترسیم کرد.

به طور سنتی، مرز حوضه بر روی نقشه توپوگرافی با شروع از یک خروجی، تعیین جهت جریان، تعیین خط الراس و زین، علامت گذاری نقاط مرتفع و اتصال نقاط مرتفع با خطوط صاف که خطوط را در زاویه قائم الزاویه متقاطع می کنند، ردیابی می شود. در GIS، مرزهای حوضه از DEM ها با شناسایی خودکار خطوط برآمدگی بین حوضه ها بر اساس مجموعه خاصی از نقاط ریزش مشخص می شوند. شکل 7-23 نمونه ای از مرزهای حوضه را نشان می دهد که از DEM بدون فرورفتگی ایجاد شده در کادر 7-1 مشخص شده اند. تعیین مرزهای آبریز برای هرگونه مطالعه بودجه آب منطقه، تأثیر فعالیتهای انسانی بر کیفیت یا کمیت آب یا توسعه منابع آب مهم است. کادر 7-4 نشان می دهد که چگونه ابزارهای هیدرولوژی در ArcGIS برای ترسیم حوضه ها و استخراج سایر ویژگی های مربوط به هیدرولوژی زمین از DEM استفاده می شود.

ویژگی های زمین دوم

ویژگی‌های ثانویه برای توصیف تغییرپذیری فضایی فرآیندهای محیطی خاص که در منظر رخ می‌دهند استفاده می‌شود (ویلسون و گالانت، 2000). می توان از آنها برای تعیین میزان تأثیر توپوگرافی بر توزیع فضایی و فراوانی آب، خاک، جانور و گیاهان استفاده کرد. نمونه هایی از ویژگی های ثانویه شامل شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI)، شاخص قدرت جریان (SPI)، شاخص انتقال رسوب (STI) و شاخص تابش است. شاخص تابش در بخش 7-6 مورد بحث قرار گرفته است.

شکل 7-22 نقشه های طول جریان: (الف) بالادست و (ب) پایین دست

شکل 7-23 پنج حوضه آبریز جداگانه از DEM مشخص شده است

برگرفته از کتاب کاربرد GISدر محیط زیست

ترجمه:سعید جوی زاده،شهناز تیموری،فاطمه حسین پور فرزانه

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید