مکان يابي و تبيين ساختار کالبدي شهر باستاني شاپور خواست برمبناي الگوي شهرهاي ساساني با استفاده از GIS

مکان يابي و تبيين ساختار کالبدي شهر باستاني شاپور خواست برمبناي الگوي شهرهاي ساساني با استفاده از GIS


منابع تاريخي نشان مي دهند که نخستين پادشاهان ساساني از بنيان گذاران بزرگ شهرها بوده اند. اردشير و شاپور اول به توسعه ي شهرهاي کهن و بنا کردن شهرهاي نو بنياد پرداختند. در آن دوره، شهرهاي کهن در غرب ايران مراکز توليدات صنعتي و دادوستد بازرگاني بودند و همچنين به دليل برقراري امنيت در بين راه هاي، شاهي شهرهايي بنا نمودند. يکي از اين نمونه شهرها، شاپورخواست نام دارد که به دستور شاپور اول بنا شده است. موقعيت اين شهر به علت قرارگيري بر مسير راه هاي غرب به شرق (کرمانشاه به اصفهان) و شمال به جنوب (شوش به همدان) و هم از جهت راهبرد نظامي و بهره گيري از عوارض طبيعي و جغرافيايي يکي از مهم ترين شهرهاي آن دوره به حساب مي آمده است. پرسشي که اين پژوهش در صدد پاسخ گويي به آن است، چگونگي مکان يابي شهرهاي تاريخي توسط الگوي ساختار شکلي شهر و موقعيت جغرافيايي و شواهد باستان شناسي، در شهر تاريخي شاپورخواست است؟ متغييرهايي که جهت مکان يابي شهرها مورد بررسي قرارگرفتن شامل: 1-شيب عمومي زمين؛ 2-فاصله از رودخانه؛ 3-فاصله از راه هاي شاهي. در اين پژوهش ابتدا به تجزيه و تحليل نقشه ها و شکل شهرهاي ساساني پرداخته شده و نحوه ي شهرسازي شهر شاپورخواست از طريق تطبيق نقشه ي ساخت شهر با الگوهاي سه شهر از شهرهاي هم دوره ي شهر شاپورخواست بررسي شده و الگوي فضايي از آن ها با استفاده از روش تطبيقي به دست آمده است. در مرحله ي دوم با استفاده از نرم افزار ArcGIS و با توجه به نتايج کاوش باستان شناسان و مطالعات کتابخانه اي و آثار به جا مانده از دوره ي ساساني در خرم آباد مکان يابي شهر باستاني شاپورخواست تعيين گرديد. نتايج تحقيق نشان مي دهد که شهر شاپورخواست در جنوب خرم آباد و در منطقه ي قاضي آباد، پشته ي حسين آباد و کناره هاي کوه مدبه تا تپه ي خيرآباد قرار گرفته است و سپس با توجه به تطبيق نتايج مکان يابي موقعيت شهر شاپورخواست با الگوي شهرهاي ساساني هم دوره ي خود، الگويي از ساختار شهر شاپورخواست ارائه شده است.

برای دانلود این مقاله به لینک زیر مراجعه کنید.

https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=475153

آموزش کاربردی GIS وRS

همراه با فیلم و کتاب

همراه با پروژه های کاربردی

مدرس:

دکتر سعید جوی زاده

تلفن ثبت نام:

09382252774

آدرس وب سایت:

https://gisland.org/

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید