بررسي آلودگي زيست محيطي فلزات سنگين در گرد و غبار: گرد و غبار خياباني يکي از شاخص هاي مهم، از وضعيت آلودگي محيط زيست شهري است. جهت شناسايي غلظت، منبع، و ارزيابي سطح آلودگي فلزات سنگين در گرد و غبار خياباني شهر اهواز، تعداد 115 نمونه از پياده رو خيابان هاي اصلي جمع آوري شد. غلظت فلزات سنگين به روش جذب اتمي (AAS) اندازه گيري شدند. ميانگين غلظت فلزات سنگين Cu، Pb، Zn، Cr، As و Cd به ترتيب: 7/179، 6/179، 1/150، 101، 2/14 و 6/5 mg/kg بدست آمد. ضرايب همبستگي بدست آمده بين فلزات نشان داد که عناصر سرب، روي، مس و کرم داراي همبستگي معني داري بوده که ناشي از منشاء يکسان از جمله انسان زاد مي باشد. از طرفي فلزاتي مانند کادميم و آرسنيک داراي همبستگي پاييني با ديگر فلزات بوده که نشان از زمين زاد بودن اين فلزات به ويژه آرسنيک و منابع آلودگي ديگر براي کادميم مي باشد. نتايج شاخص آلودگي(PI)، شاخص جامع فاکتور آلودگي اصلاح شده نمرو (NIPI) و نقشه توزيع فضايي هر کدام از عناصر نشان داد که آلودگي فلزات سنگين در گرد و غبار خياباني شهر اهواز در سطح بسيار بالايي بوده و در مناطق با تراکم جمعيت بالا، ترافيک سنگين و فعاليت هاي صنعتي داراي آلودگي شديدي از فلزات سنگين مي باشند.
برای دانلود این مقاله به لینک زیر مراجعه کنید.
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=479805
آموزش کاربردی GIS وRS
همراه با فیلم و کتاب
همراه با پروژه های کاربردی
مدرس:
دکتر سعید جوی زاده
تلفن ثبت نام:
09382252774
آدرس وب سایت:
کاربرد GIS در مدیریت محیط زیست شهری
ارزیابی پایداری زیست‌محیطی، یکی از مهم‌ترین ابزارها در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه پایدار است که توجه به آن در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها امری اجتناب‌ناپذیر است. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد.
اگرچه شهرنشینی دارای اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی بوده، ولی خود متقابلاً به مشکلات و معضلاتی برای ساکنان شهرها دامن زده است که می¬توان آنها را به عنوان مشکلات شهرنشینی در عصر حاضر به حساب آورد. یکی از مشکلات رایج شهرنشینی، معضلات زیست¬محیطی است. نگاهی گذرا بر وضعیت محیط¬زیست جهان در دو دهه گذشته نشان می¬دهد که علی¬رغم حساسیت-های اخیر در زمینه محیط¬زیست نه تنها اثرات مخرب انسانی کاهش نیافته بلکه مسایل حاد و دشواری مانند آلودگی شدید جوی، نازک شدن لایه ازن و … مطرح شده¬ است. در این میان شهرها نیز به عنوان مراکز جذب جمعیت با مسائل و مشکلات متعدد و مختلف زیست¬محیطی مانند آلودگی هوا، صدا، تولید زباله، آلودگی آبها و… روبرو هستند که این امر خود منجر به گسترش و افزایش شدت فشارهای وارده بر محیط¬زیست و در نتیجه بروز انواع آلودگی¬های زیست¬محیطی، تخریب منابع و کاهش فضاهای طبیعی و در پی آن افزایش نیاز شهروندان به محیطزیستی سالم¬تر شده است. به این ترتیب نقش مدیران و برنامه¬ریزان شهری تنها تعیین کاربری¬های اراضی و برنامه¬ریزی فضایی نخواهد بود، بلکه یکی از اصلی¬ترین و مهم¬ترین وظایفی که بر عهده آنان است، برنامه¬ریزی شهری در جهت حفظ و ارتقای کیفیت محیط¬زیست شهری به عنوان شاخص پایداری توسعه می¬باشد. یکی از ابزارهای پیشرفته و نو در علم مدیریت شهری، سیستم¬های اطلاعات جغرافیایی و فنون وابسته به آن است. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به عنوان علم و فن مدیریت اطلاعات مکان مرجع، قادر است ابزارهای مناسب، جهت رفع مشکلات و پیچیدگی¬های مربوط به مسائل مکانی را دراختیار تصمیم¬گیرندگان قرار دهد.
آلودگی هوا به حضور یک یا چند آلاینده در هوای آزاد مانند گرد و غبار، د ود غلیظ، بوی نامطبوع به مقدار کافی با خواص مشخص گفته می شود که تداوم آن م ی تواند سلامت انسان و محیط زیست را به مخاطر ه اندازد (مخدوم و درویش صفت، 1384 ). انواع متعددی از آلاینده ها در اثر فعالیت های طبیعی و مصنوعی ناشی از فعالیت های بشر که در زمین انجام می گیرد، وارد جو م ی شوند، بنابراین به طور کلی آلودگی هوا به معنی حضور یک ماد ة خارجی در هواست (میلر، 1386 ). به طور کلی ، بیشتر آلودگی هوای کلان شهرهای ایران بین نوع و میزان آلاینده با بلوک های تراکمی جمعیت در مکان های شلوغ و پرجمعیت شهری از نظر بستر زمانی و مکانی جن بة جغرافیایی نسبت مستقیم دارد (پژوهیان و مرادحاصل، 1386 ). به عبارت دیگر می توان گفت ، هر پدید ة آلودگی جوی از نظر غلظت و نوع آلاینده دارای مختصات مکانی و زمانی خاص خود است (حبیبی و پوراحمد، 1386 ). یکی از فرایندهای چالش زا در روند ایجاد و افزایش آلو دگی هوا، شهرک سازی و شهرنشینی بی رویه در حومة کلان شهرهاست. فرایند شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه، مانند ایران با افزایش تعداد و انداز ة شهرها و جمعیت پذیری سریع آن ها موجب شک لگیری مسائلی چون اقتصاد و اسکان غیررسمی و ایجاد تراکم جمعیت بالا در اماکن اصل ی و قدیمی شهر می شود و به دنبال آن افزایش آلودگی هوا و انواع آلاینده ها در جو روی شهرها را به دنبال خواهد داشت (پژوهیان و مرادحاصل، 1386 ). به تازگی در برخی از کلان شهرها، استفاد ة زیاد و بی رویه از خودروهای تک سرنشین در برخی مکان های شلوغ با تراکم بالای جمعیت و ترافیک سنگین شهری، شرایطی را ایجاد کرده که محیط زیست شهری کلان شهرها را (مانند کرمانشاه ) از نظر آلودگی هو ا با مشکلات و ناهنجاری های بسیار ی .( مواجه کرده است (سازمان حفاظت محی ط زیست، 1389 این سیر صعودی افزایش پدید ة آلودگی جوی از نظر غلظت و نوع آلا ینده از منظر سازمان ها ب ه ویژه سازمان حفاظت محیط زیست به مرز هشداردهنده ای رسیده است (شفیع پور، 1387 ). طبیعی است پدید ه های جوی در توزیع آلایند ههای جوی آثار مستقیم و غیرمستقیم دارند. پدیده هایی چون وارونگی هوا به خصوص در فصل سرما و پدید ة مه دود فتوشیم یایی از جمله عواملی محسوب می شوند که بر نحو ة انتشار آلاینده ها اثر می گذارند (اصیلیان، 1385 ). بدون شک هرگونه توسع ة شهری در صورتی که با درایت و احتیاط کامل اجرا نشود، بیش از پیش بر این معضلات خواهد افزود . استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS1) به منزله اصلی ترین ابزار تحلیل های جغرافیایی برای تشخیص قواعد حاکم بر روابط متقابل بین انسان و محی ط زیست کاربرد فراوانی دارد (قهرودی، 1384 ). استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی جمعیت، توزیع فضایی – مکانی مناطق آلوده با میزان آلودگی و نوع آلایندهای اولیه و ثانویه هوا از دهه 1970 آغاز شده است (مدیری، 1376 ). با کمک امکانات و روش این سامانه، امکان تهیه پایگاه داده های مکانی، مرتب سازی، نمایش فضایی اطلاعات آلایند ه ها، تلفیق اطلاعات و تحلیل فضایی آن فراهم شده است (میلر، 1386 )
محیطزیست و ضرورت حفاظت و حمایت از آن دارای اهمیت ویژه‌ای است، لیکن بشر هنوز نتوانسته پیامدهای آسیب رساننده و مخرب خود را بر محیط زیست کنترل نماید. دردنیای امروز مدیریت شهری و مسایل مربوط به آن یکی ازموضوعات مطرح دربین مدیران و متخصصان امورات شهری است و یکی ازبخشهای مهم مدیریت شهری مبحث محیط زیست و آلودگی هوا است همه ما ازاهمیت زیاد محیط زیست درزندگی مردم شهراگاهیم و میدانیم که درصورت بروز مشکل دراین بخش امکان اختلال درزندگی روزمره افرادداخل شهر و حتی اطراف آن نیز میشود GIS یاهمان سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک تکنولوژی نوین بتر و مطرح درجهان باایجادپایگاه داده های مکانی و تجزیه و تحلیل داده ها و ارایه نتایج درمدلهای اماری مختلف و همچنین درصد بالای نتایج صحیح درخروجی اطلاعات دراختیاراکثرمدیریان و برنامه ریزان شهری درسطح بین المللی قرارگرفته و هم اکنون ازکارایی بالای این سیستم درحل مشکلات شهر بهره مند میشوند.
با ما تماس بگیرید: 09382252774 دکتر سعید جوی زاده
بدون دیدگاه