کاربردهای SDI
استفاده از SDI، باعث تسهیل در روند تصمیمگیری در کاربردها و فعالیتهای متنوعی میگردد. زمینه های کاربردی SDI شامل مدیریت بحران، آمایش سرزمین، مدیریت منابع، مدیریت زمین و کاداستر، مدیریت منابع آبی و دریایی، محیط زیست، دفاع و امنیت، مهاجرت، آمار و برنامهریزی، بهداشت و درمان، برنامهریزی اجتماعی, حمل و نقل، کشاورزی، معادن و موارد دیگر میباشد.
لزوم دسترسی به دادههای مکانی در مدیریت و برنامه ریزی شهری
در طی سالهای اخیر نیاز به اطلاعات مکانی بطور فزایندهای در فعالیتهای شهری افزایش یافته است. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته ثابت شده است که دادههای مکانی بخشی از زیرساختار ملی هستند و تلاش های زیادی در این زمینه انجام شده است. همچنین بیش از 80% دادههای دولتی پایه و اساس مکانی دارند. بسیاری از سازمانها، شرکتها و بخشها در تمام سطوح دولتی، خصوصی، بخش غیرانتفاعی و دانشگاهی در سراسر جهان میلیونها دلار در هر سال صرف تولید و استفاده از دادههای مکانی میکنند. جوامع را می توان از نظر مکانی توانمند ساخت “مکان و اطلاعات مکانی بعنوان محصولات مشترک در دسترس برای شهروندان و کسب و کارها در نظر گرفته میشود که به توسعه محصولات و خلاقیت تشویق میشوند. “
دسترسی به اطلاعات مکانی قابل اعتماد، دقیق، یکپارچه و بهروز در خصوص ویژگیهای مکانی، زمین و ملک، خدمات شهری (از قبیل جاده، آب و فاضلاب، برق و مخابرات)، کاربری زمین، کسب و کار و دیگر فعالیتهای جوامع شهری نقش مهمی در توانمندسازی این جوامع برای ارائه سرویسهای سازگار و مناسب به شهروندان را بازی میکند.
در مورد مدیریت و برنامهریزی شهری Nedovic-Budic(2002) گفتهاند که برنامهریزی شهری یک فعالیت آیندهگراست که بر اهداف زیر تمرکز دارد:
کیفیت بهتر (قابل زندگی، ایمن و زیبائی شناسی) محیطهای شهری
جامعه های قابل نگهداری بصورت اجتماعی و محیطی
سازماندهی مکانی مؤثر فعالیتهای شهری (کار، مسکن، تجارت و سرگرمی)
رشد کوچک مناطق شهری
ارتباط موثر بین توابع مختلف شهری
تجدید حیات مناطق ویران شده
تنوع گزینه های مسکن
فرصت های شغلی و توسعه اقتصادی
دموکراسی نمودن فرآیند سیاست گذاری و برنامه ریزی
فرآیندهای سیاست گذاری و برنامه ریزی تصمیم وابسته به اطلاعات محلی شده علاوه بر درک عمیقی از بحث های گسترده می باشد. فعالیت های گسترده جمع آوری داده ها، انتشار، تغییر، آنالیز و نمایش در شرکت های برنامه ریزی مبنا روزانه پذیرفته شده اند.
هدف اصلی از توانمندسازی مکانی شهرها بهبود سطح دسترسی و قابلیت استفاده از دادههای مکانی برای تمام کاربران است. بررسی وضعیت فعلی شهرها در مورد ارائه خدمات شهری در ایران نشان دهنده ضرورت ایجاد یک سکوی توافقی برای ظرفیتسازی و تسهیل دسترسی و به اشتراکگذاری اطلاعات مکانی در میان سازمانهای مختلف میباشد.
SDI کاربران را قادر میسازد تا در منابع، زمان و فعالیتها توسط پرهیز از دوبارهکاریهای مرتبط با جمعآوری، نگهداری و تلفیق دادههای مکانی صرفهجوئی نمایند. (Chen et al, 2001) در بسیاری از کشورها از SDI بعنوان یک سکوی توانمند جهت بهبود دسترسی، بهاشتراکگذاری و تلفیق دادهها و سرویسهای مکانی استفاده میشود. با این ذهنیت SDI میتواند بعنوان یک زیرساختی نشان داده شود که مردم را به دادهها متصل نماید. (Rajabifard et al.,2006) این سکو همچنین استانداردها و مشخصاتی را برای جمعآوری، مدیریت، نگهداری و توزیع دادههای مکانی را فراهم میکند (الفت و دیگران 2006).
داده های متداول مورد نیاز برای فرآیند برنامه ریزی محلی
نوع | محتویات |
جمعیت | جمع کل، جنسیت، نژاد، تحصیلات |
مسکن | تعداد واحدهای مسکونی، نوع سکونت، کیفیت،جمعیت بی خانمان، مسکن های خالی، عرضه و تقاضا |
حمل ونقل | ظرفیت و کاربری جاده ها، شمارش ترافیکی، حمل و نقل عمومی، خطوط ریلی، خطوط اتوبوس رانی، فرودگاهها، پورتهای چرخ بال |
اقتصادی | درآمد خانوار، نوع اشتغال، موقعیت، بیکاری، فقر، ارزش اقتصادی، تولید صنعتی |
خدمات | آب، برق، گاز طبیعی، زهکشی فاضلاب، زباله جامد، تلفن، کابل TV |
امکانات و سرویسها | کتابخانه ها، مراکز و فعالیت های تفریحی، مدارس و نوع آنها، مراکز پیش دبستانی و مهدکودک، بیمارستانها و نوع آنها، تعداد دکترها و تخت ها |
ایمنی و سلامتی | ایستگاه های پلیس، آمارهای بزهکاری، ایستگاه های آتش نشانی |
محیطی | توپوگرافی توسط ارتفاع، شیب، گرادیان، انواع خاک، بدنه های آبی، دشت سیلابی، کیفیت هوا، کیفیت آب، خطرها توسط تصادف و موقعیت، بومهای طبیعی و اکوسیستم |
زمین | اسناد و کاداستر املاک، ارزش گذاری ملک، کاربری زمین و نوع آن همچنون مسکونی، تجاری، صنعتی، تفریحی و فضای باز، سازمانی و غیره، حجم/تراکم، مالکیت، عرضه و تقاضای زمین، پتانسیل توسعه |
توسعه شهری | نوع، کیفیت و ارزش ساختمانها، جوازهای ساخت و وضعیت های کاربرد، فتوگرافی هوایی |
برنامه ها و سیاستها | برنامه های کلی و جامع، آئین نامه های منطقه بندی و بخش بندی، بودجه بندی و برنامه های بهبود سرمایه، آمادگی اضطراری و کاهش خطر، کدهای ساختمانی |
سازمان های مرتبط در برنامه ریزی و مدیریت شهر
سازمان های مختلفی در یک شهر مسئول برنامه ریزی و مدیریت بخش های مختلف می باشند که عبارتند از: شهرداری، سازمان مسکن و شهرسازی، سازمان ثبت املاک و اسناد و شرکت های خدمات شهری نظیر گاز، آب و فاضلاب، برق، مخابرات.
واضح است که داده های مکانی یکی از مهم ترین و کلیدی ترین مولفه های سازمان های مختلف برای تصمیم گیری، برنامه ریزی و مدیریت یک شهر می باشند. بنابراین مدیران و برنامه ریزان جهت داشتن برنامه ریزی و مدیریت قابل قبول نیاز به اطلاعات مکانی دقیق، یکپارچه و قابل اعتماد دارند. فعلا مهم ترین چالش ها برای برنامه ریزی شهری محدودیت دسترسی به داده های مکانی برای سازمان های مختلف می باشد. به عبارت دیگر هر سازمانی داده های مربوط به نیازهای خودش را بدون کوچکترین مشاوره و اطلاعی از نیازها یا تلاش های سازمان های دیگر تهیه می کند. بنابراین دوباره کاری های زیادی با داده های یکسان که توسط سازمان های مختلف با فرمت های مختلف تهیه شده اند وجود دارد که باعث صرف زمان و هزینه می شود. شکل 2 برخی از اصلی ترین متولیان داده های مکانی شهری را نشان می دهد.
دیدکلی از داده های مکانی و سازمان های مرتبط در برنامه ریزی و مدیریت شهر
9 نظرات