GIS و نقش آن در بهبود مدیریت شهری

سامانه های اطلاعات مکانی (Geo-spatial Information Systems) که به اختصار ، GIS نامیده می شوند سیستم هایی رایانه ای هستند که جهت ذخیره و تحلیل بر روی اطلاعات مکانی مورد استفاده قرار می گیرند. این تکنولوژی در طی چند دهه اخیر بسرعت پیشرفت نموده است ؛ بطوری که در حال حاضر این سیستم ها به عنوان یک ابزار ضروری برای استفاده موثر از اطلاعات مکانی و جغرافیایی پذیرفته شده اند .

امروزه داشتن درک بهتری از GIS به منظور استفاده بهینه از ان جهت بهبود کمی و کیفی امور ، برای مدیران ، تصمیم گیران و کاربران این سیستم ها ضروری می باشد .

بطور کلی یک سامانه اطلاعات مکانی برای جمع آوری ، ذخیره و تجزیه و تحلیل داده هایی استفاده می شود که موقعیت جغرافیایی آنها یک مشخصه اصلی و مهم محسوب می شود . به عبارت دیگر ف این سیستم ها برای جمع آوری کلیه اطلاعاتی که به نحوی با موقعیت جغرافیایی در ارتباط هستند بکار برده می شوند .

این اطلاعات ممکن است بصورت نقشه ، جداولی از داده ها و یا فهرست هایی از اسامی یا آدرس ها باشند .

نمونه ای از کاربردهای شهری جی آی اس
اکثر اطلاعات مورد نیاز شهرداری ها ، اطلاعاتی هستند که مربوط به موقعیت های جغرافیایی خاص می شوند ؛ مثلا اطلاعات در مورد منطقه بندی ، املاک ، راهها ، مدارس و پارکها همه دارای موقعیت و مختصات جغرافیایی هستند . متاسفانه تا بحال روند بکار گیری GIS توسط شهرداری ها بسیار کند بوده است .

کاربردهای شهری GIS عبارتند از : جمع آوری ، به روز درآوردن ، پردازش و توزیع داده های مربوط به زمینهای شهری به طور سیستماتیک ،. GIS های شهری به منظور تصمیم گیری های اقتصادی ، قانونی و فعالیت های مختلف برنامه ریزی استفاده می شوند .

GISهایی که بطور ویژه به این کاربردهای شهری و کاداستری اختصاص یافته اند ، LIS (مخفف Land Information Systems) نامیده می شوند .

برای مثال GIS هایی که در شهرهای پیشرفته ایجاد شده اند در زمینه های مختلفی مانند مدیریت املاک و دارایی ها ، صدور پروانه و جواز ساختمان سازی ، برنامه ریزی های محلی ، آنالیز حمل و نقل ، تعیین بهترین مسیر برای وسایل نقلیه ای مثل آمبولانس ، طراحی های مهندسی مثل سیستم های آب و فاضلاب و شبکه کابل های مختلف ، برنامه ریزی برای کاربری اراضی ، تعیین محل دفن زباله ها ، پارکینگ ها و… پاسخگوی مدیران بوده اند .

روش های بهینه ی ارزیابی و طرح ریزی منابع ، تاثیر مستقیم در بهبود مدیریت منابع و در نتیجه ارتقاء کیفی زندگی ساکنین شهر دارند . اطلاعات زمین مرجع ( GeoRefrenced Information ) همواره نقش مهمی در فاه مردم داشته اند . تکنولوژی GIS می تواند این اطلاعات را دریافت نموده و ابزار لازم برای ارزیابی و طرح ریزی منابع را فراهم آورد .