کاربردهاي GIS در ساماندهی و بازیافت زباله های شهری

نخستين گام براي دستيابي به اهداف توسعه صنعتي و غير صنعتي سالم و پايدار، شناسايي پيامدهاي گوناگون فعاليت هاي صنعتي و غير صنعتي نظير آلودگي هواست. هر چند اشكال مختلف آلودگي محيط زيست وابسته و قابل تبديل به يكديگرند. اما آنچه اهميت آلودگي هوا را بيشتر مي سازد نقش هوا به عنوان حياتي ترين ماده براي ادامه زندگي انسان، آثار گوناگون و غالباً جبران ناپذير آلاينده ها بر سلامت انسان و محدود بودن توانايي بشر براي كاهش و كنترل آلودگي هاي هواست. به طور كلي اثرات آلودگي هوا بر انسان عمدتاً بر روي چشم ها و دستگاه تنفسي است. هنگامي كه گازهاي آلاينده هوا بخارات، دوده هاي غليظ و غيره در هوا منتشر مي شوند و در تماس با اعضاي بدن قرار مي گيرند در محدوده غلظتي معيني سبب سوزش، تحريك چشم، بيني، گلو و شش ها مي گردند و در غلظت هاي بالاتر ممكن است اثرات شديدتري از قبيل تشديد بيماريهاي قلبي – عروقي و تنفسي ودر نهايت موجب خفگي و مرگ شوند.
دنياي امروز دنياي اطلاعات بهينه مي باشد. پيشرفت هاي روز افزون در دهه هاي اخير در زمينه هاي تكنولوژي جمع آوري و ذخيره اطلاعات سبب گشته كه كاربران و برنامه ريزان با حجم بسيار زياد ي از اطلاعات مواجه گردند. با توجه به اينكه اطلاعات وقتي ارزشمند هستند كه به شكل صحيح و در زمان مناسب ارائه شوند. بنابراين سيستمي نيرومند و كارآمد مورد نياز مي باشد كه بتواند داده هاي مختلف را به شكل مناسب جمع آوري، پردازش، ذخيره و بازيابي نمايد. در اين راستا سيستم اطلاعات جغرافيايي به عنوان يك ابزار توانمند و تكنولوژي كارآمد در طراحي و ايجاد پايگاه اطلاعات آلودگي هوا به منظور جمع آوري، ذخيره، بازيابي و تجزيه و تحليل اطلاعات آلودگي هوا معرفي مي شود.به كمك GIS مي توان بهترين مكان را براي دفن زباله هاي شهري می توان انتخاب كرد.
در زیر برخی از کاربردهاي GIS در ساماندهی تنظيف و بازيافت مواد ذکر شده است:
1- تقسيم نواحي خدماتي به نواحي تفکيکي نظافت معابر شهري: سازمان تنظيف و بازيافت مواد، پس از ناحيه بندي شهر به نواحي تفکيکي جمع آوري زباله، در مرحله ي بعد، نيازمند ناحيه بندي شهربه نواحي تفکيکي جمع آوري زباله، به نواحي تفکيکي نظافت معابر است. در اين فعاليت هر ناحيه ي تفکيکي جمع آوري زباله به زير نواحي کوچک تر تقسيم مي شود. هر ناحيه، حيطه اي است که يک يا چند کارگر شهرداري در آن به نظافت و جمع آوري زباله مشغول هستند.
2- تعيين مسير بهينه ي ماشين هاي جمع آوري و حمل زباله: به منظور سامان دهي و مديريت در امر جمع آوري و حمل زباله، به منظور سامان دهي و مديريت در امر جمع آوري حمل زباله، مناطق شهرداري به مناطق کوچک تري تقسيم مي شوند و در هر ناحيه يک ماشين جمع آوري زباله، فعاليت مي کند. به علت تناوبي بودن اين فعاليت که حداقل يک بار در روز صورت مي گيرد، تعيين مسير بهينه جهت جمع آوري و حمله زباله، از نقطه نظر کاهش هزينه و تسريع در عمليات جمع آوري زباله، داراي اهميت بسياري است. سامانه ي GIS با استفاده از قابليت هاي خود و با تجزيه و تحليل اطلاعات، مي تواند با توجه به پارامترهاي مختلف، مسيرهاي بهينه را انتخاب و به عنوان پيشنهاد مطرح نمايد.
3- تعيين مسير ويژه ي بهينه ي جمع آوري زباله: در سازمان تنظيف و بازيافت مواد، به غير از نواحي تفکيکي جمع آوري زباله، پاره اي از ماشين هاي جمع آوري زباله، در مسيرهاي خاصي به جمع آوري زباله هاي آلوده و خطرناک نظير زباله و شيرابه هاي بيمارستان ها و مراکز درماني مي پردازند. توقف گاه هاي مسير ويژه ي جمع آوري زباله، اماکن و ساختمان هايي است که زباله هاي آلوده و خطرناک توليد مي کنند و سازمان بازيافت و تبديل مواد با برقراري مسيرهاي ويژه به جمع آوري زباله هاي آن ها اقدام مي نمايد.