تمرینهایی برای نصب ArcGIS for Server-موسسه چشم انداز-آموزش کاربردی GIS و RS
نصب ArcGIS for Server (در ادامه به آن server می گوییم) چالش برانگیز است. استفاده از پارامتری که با احتیاجات و الزامات، سخت افزار یا سیستم عامل همخوانی ندارد یا خطاهای مبتدیانه و یا یک نصب غیرمقاوم و موقتی از جمله چالشهای نصب هستند. این مسائل وقت شما را هدر داده و مجبور میشوید تا منابع را مجدداً نصب کنید و محصول را دوباره پیکربندی کنید. اگر کاربر ArcGIS هستید، میدانید که وجود یک اشکال کوچک در نصب میتواند منجر به نصب مجدد محصول شود؛ بنابراین با یک پیکربندی درست، در وقت خود صرفه جویی خواهید کرد و نصب سالم و موفقی را انجام میدهید. در این بخش سایت سرور را ایجاد میکنیم. این سایت تمامی پیکربندیها شامل وب سرورها، سرورهای GIS، فایلهای log و ذخیره سازی دادهها را نگه میدارد. سپس گامهای مختلف نصب را توضیح میدهیم که میتوانید برای نصب ArcGIS Server از این گامها انتخاب کنید.
انواع نصب
سه نوع نصب مختلف وجود دارد که توضیح خواهیم داد. نوع اول، نصب آزمایشی با حداقل پیکربندی است و مناسب کسانی است که میخواهند این پلتفرم را آزمایش کنند. نوع دوم، نصب Production است. این نصب پیکربندیهای وسیع و جامعی دارد؛ و نوع سوم، نصب Virtualized Environment است که سرور را در یک محیط مجازی پیکربندی میکند.
نصب آزمایشی
اگر دانشجویی هستید که میخواهید تکنولوژی ArcGIS را کندوکاو کنید و یا کارمندی هستید که میخواهید این محصول را به یک شرکت یا موسسه و … معرفی کنید یا اگر نسخهی قدیمیتر این محصول را دارید و میخواهید نسخه را ارتقاء دهید، این نوع نصب مناسب است. همچنین اگر شرایط شما با معیارهای زیر منطبق است از این نوع نصب استفاده کنید:
1- یک گروه کاری دارید که روی ویندوز 7 یا 8 اجرا میشود و میخواهید این محصول را آزمایش کنید.
2- اگر عملکرد و بازدهی برای شما مهم نیست.
3- اگر پشتیبان یک سرور پروکسی نیستید.
4- اگر نمیخواهید چندین سرور به سایت سرور اضافه کنید.
5- اگر نگران بارگذاری متوازن و متعادل نیستید.
6- اگر نمیخواهید که سرویس هایتان را بهصورت آنلاین و برای عموم و همگانی منتشر کنید، این نوع نصب مناسب است. این نوع نصب را میتوان در شبکههای محلی استفاده کرد.
7- احتمالاً از HTML5 برای نوشتن سایت استفاده میکنید تا از روی تبلت یا گوشی با استفاده از wifi، از سرویسها استفاده شود.
نصب Production
اگر از قبل تواناییهای این محصول را میدانید و یا نصب آزمایشی را انجام داده اید و حالا آماده اید تا نصب سرور را انجام دهید بهتر است از این نوع نصب استفاده کنید. اگر سروری دارید که به Active Directory Domain Controller متصل است و شامل کاربران و قوانینی برای ویندوز است؛ پس عملکرد یک عنصر کلیدی خواهد بود. با زیاد شدن کاربران سایت، ممکن است مجبور شوید سرورهای GIS دیگری به سایت اضافه کنید. این نوع نصب در مهار قدرت سرور به شما کمک میکند.
نصب Virtualized Environment
شبیه سازی فرآیندی است که یک ماشین واقعی را به چندین ماشین مجازی تقسیم میکند و منابع را بین آنها به اشتراک میگذارد. اگر واجد شرایط زیر هستید بهتر است از این نوع نصب استفاده کنید:
1- به یک ماشین قدرتمند بهصورت فیزیکی دسترسی ندارید اما سازمانتان سرورهای قدرتمندی فراهم کرده است؛ و این سرورها را بهصورت مجازی نصب کرده است.
2- میخواهید ماشینهای مجازی به سایت اضافه کنید.
3- قصد دارید تا چندین سایت سرور برای مقاصد مختلف ایجاد کنید.
4- میخواهید نسخههای مختلفی از سرور را نصب کنید تا سازگاری آنها را با پایگاه دادهتان بررسی کنید و بهصورت بهینه نسخهی صحیحی را نصب کنید.
5- میخواهید محیط پیش تولیدی را تنظیم و پیکربندی کنید. این محیط مجازی، محیط واقعی ArcGIS Server را روی ماشینهای مجازی که در روش نصب Production ایجادکردید، شبیه سازی میکند.
هر چند که این نوع نصب برای آزمایش؛ خوب است؛ اما برای محیط تولید پیشنهاد نمیشود. در این بخش سه نوع نصب را بهطور کامل توضیح میدهیم و شما را در نصب موفق این محصول کمک میکنیم.
اسکلت سایت سرور
هنگامیکه نصب سرور را تمام میکنید، یک جانگهدار برای سرویسهایتان خواهید داشت. این جانگهدار همان سایت است که از این به بعد بهعنوان سایت سرور از آن نام میبریم و تمام پیکربندیها در این سایت ذخیره میشوند. یک سایت سرور شامل پیکربندیهایی مانند سرویسها، سرورهای GIS، وب سرورها و هر پارامتر امنیتی دیگری که بهصورت مستقل مدیریت میشود، میباشد. در این سایت، سرویسها منتشر میشوند و اپلیکیشن به این سایت متصل میشود تا از سرویسها استفاده کند.
مولفههای سایت سرور
سایت سرور شامل دو مولفه ی اصلی زیر است:
1- وب سرور که درخواستها را میگیرد.
2- GIS سرور که درخواستها را پردازش میکند.
وب سرور
وب سرور، میزبان بسیاری از سایتها است. هر سایت یک پورت واحد را میپذیرد. این پورت روی آدرس وب سرور قرار دارد. همهی وبسایتها از طریق پروتکل HTTP به پورت گوش میدهند و آن را میپذیرند. مثلاً اگر آدرس IP وب سرور 10.0.0.6 باشد، وبسایت بهصورت پیشفرض پورت 80 را میپذیرد. پورت 80، پورت پیشفرض پروتکل HTTP است. متعاقباً با تایپ http://10.0.0.6:80 در نوار آدرس مرورگرتان به سایت دسترسی پیدا میکنید و تا زمانی که پورت 80 را استفاده میکنید میتوانید آن را از URL پاککنید و در مرورگر http://10.0.0.6 را بنویسید و به سایت دسترسی پیدا کنید.
HTTP: یک پروتکل تحت وب است که با استانداردها سروکار دارد و صفحات وب را در مرورگر نمایش میدهد.
پورت: با استفاده از یک پورت بهصورت مجازی به ماشین میزبان دسترسی پیدا میکنیم. هر پورت یک شماره منحصربفرد دارد و برای تبادل اطلاعات بین سیستم و سیستم میزبان، اطلاعاتی را فراهم میکند.
بنابراین همانطور که وب سرور با آدرس 10.0.0.6 از یک شبکه قابل دسترس است، میتوانید با هر سیستمی و با هر مرورگری به وبسایتی که در آن شبکه وجود دارد، دسترسی داشته باشید؛ و این قدرت اصلی وب سرور است. وب سرور در یک مکان نصب میشود و از چندین موقعیت با استفاده از یک آدرس قابل دستیابی است. بعداً در نصب به روش Production یک وب سرور را نصب و تنظیم میکنیم.
نصب یک وب سرور، قسمت اساسی نصب ArcGIS for Server است. وب سرور درخواستهای کاربر را میگیرد و آنها را ترجمه میکند و به سرورهای GIS ارسال میکند و سپس نتایج را به کاربر برمیگرداند. در وب سرور میتوانید بایدها و نبایدهای کاربر را از لحاظ دسترسی با استفاده از پارامترهای امنیتی سفارشی، مدیریت کنید و بدین ترتیب کنترل بیشتری روی محتویات دارید. در این کتاب با وب سرور Internet Information Services-IIS کار میکنیم.
IIS: نرمافزاری است که روی سیستم نصب میشود و سیستم را به یک وب سرور تبدیل میکند و میتواند درخواستهای روی پورت را بپذیرد و پاسخهای مناسبی را برگرداند. این پورت معمولاً پورت 80 است.
با شروع ArcGIS 10.1، شرکت Esri همراه با هر GIS سرور یک وب سرور مخفی، نصب و سایتی ایجاد کرد که با پورت 6080 کار میکند. در ادامه توضیح میدهیم که چگونه این وب سرور مخفی را به وب سروری که به پورت متفاوتی اختصاص دارد؛ متصل کنید.
GIS سرور
GIS سرور، همهی کارهای پس زمینه را برای پاسخ به یک درخواست انجام میدهد. این سرور با وظایفی مانند عملیات مکانی، جستجوی داده، تجزیه و تحلیل، نتایج محاسبات و اجرای عملیات geoprocessing سروکار دارد. GIS سرور نتایج پردازش شده را به وب سرور برمیگرداند و وب سرور، اطلاعات را به کاربر درخواست کننده میدهد. GIS سرور به ژئودیتابیس متصل خواهد شد. اگر از ژئودیتابیس Enterprise استفاده میکنید، باید مطمئن باشید که کاربر سایت،(Database Management System (DBMS را نصب کرده است و آن را بهصورت صحیح در GIS سرور پیکربندی کرده است.
GIS سرور: جایی است که همهی GIS سرویسها در آنجا اجرا میشوند. پس این سرور بیشترین منابع را درخواست میکند.
DBMS: سیستمی برای ذخیره سازی، بازیابی و پردازش داده در یک محیط توزیع شده است.
Geodatabase: پایگاه دادهی جغرافیایی است که از نوع پایگاه دادهی رابطهای است و فیلدها و رکوردهای جغرافیایی را ذخیره و بازیابی میکند و عملیات جغرافیامبنا را روی فیلدها و رکوردهای جغرافیایی اداره و مدیریت میکند.
در شکل زیر یک نمونه سایت سرور میبینید:
برگرفته از کتاب نصب، اجرا و مدیریت Arc GIS for server
نویسنده: دکتر محمد بافقی زاده
نشر: انتشارات اکادمیک
بدون دیدگاه